SFORZA, Ludovico (1452-1508) İtalyan devlet adamı. 1481-1499 arasında Milano’yu yönetmiştir.
12 Temmuz 1452’de Pavia yakınlarındaki Vige-vano’da doğdu, 27 Mayıs 1508’de Fransa’da Touraine yakınlarında Loches’de öldü. O dönemde bir kent devleti olan Milano’yu uzun yıllar yönetmiş olan Sforza ailesinden I.Francesco’nun oğludur. Esmerliği nedeniyle Ludovico il Moro (Magripli Ludovico) olarak da tanınır.
1466’da babası I.Francesco’nun ölümü üzerine yerine büyük ağabeyi Galeazzo Maria geçti. 1476’da öldürülen Galeazzo Maria’nın yerine ise 7 yaşındaki oğlu Gian Galeazzo annesi Savoie’h Dona’nın naipliği altında Milano dükü oldu. Ludovico, Savoie’h Dona’ ya karşı sürdürdüğü mücadele sonunda 1481’de yeğeni Gian Galeazzo’nun naipliğini ele geçirerek kentin gerçek yöneticisi oldu.
Yönetimi ele geçirdikten sonra durumunu güçlendirmek için Floransa’mn yöneticisi Lorenzo De’ Medici ile ittifak yaparak ülke dışından kendisine önemli bir destek sağladı. Kenti çeşitli yapılarla süslemesinin yanı sıra dönemin bilim adamlarını, Leonardo da Vinci ve Donato Bramante gibi sanatçıları destekleyerek İtalyan Rönesansı’nın oluşumuna katkıda bulundu. Ancak, bu harcamaları karşılamak için ağır vergiler koyması halkın tepkisine ve yer yer ayaklanmalara yol açtı.
Papa Alexander’in desteğini kazanmış olan Napoli Kralı Alfonso’nun Milano’ya saldırmasından çekinerek Kutsal Roma-Germen İmparatoru I.Maxi-milian ve Fransa Kralı VIII.Charles ile ittifak yaptı. Maximilian’dan para karşılığında Milano dükü unvanını alan Ludovico, Napoli’yi ele geçirmeyi amaçlayan Charles’a topraklarından geçme izni verdi. 1498’de VlII.Charles’ın yerine geçen XII. Louis yalnız Napoli’yi değil tüm İtalya’yı ele geçirme amacındaydı. Ludovico’nun VIII. Charles’la yaptığı ittifaka uymayan XII.Louis I499’da Venedik’in ve ağır vergiler altında ezilen Milano halkının desteğiyle Milano’ nun yönetimini ele geçirdi. Kaçmayı başaran Ludovico kenti yeniden ele geçirmek amacıyla paralı Alman ve İsviçreli askerlerden oluşan bir ordu toplayarak Şubat 1500’de Milano’ya döndü. İki ay sonra askerlerinin savaşmayı reddetmesi üzerine Fransızlar tarafından yakalanarak Fransa’ya götürüldü ve yaşamının sonuna değin Loches’de hapsedildi.
• KAYNAKLAR: G.Franciosi, Gli Sforza, 1932; C.Morley The Story of the Sforzas, 1933.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi