PRANDTL, Ludwig (1875-1953)
Alman fizik bilgini. Aerodinamik biliminin kurucularındandır.
4 Şubat 1875’te Bavyera Eyaleti’nin Freising kentinde doğdu, 15 Ağustos 1953’te Göttingen’de öldü. 1894-1898 arasında Münih’teki Technische Hochschule’de mühendislik öğrenimi gördü. 1900’de Münih Üniversitesi’nden doktora derecesini aldıktan bir yıl sonra Hanover Technische Hochschule’de mekanik profesörlüğüne getirildi. 1904’te Göttingen Universitesi’nde görev alan ve yaşamının sonuna değin sürdürdüğü bu görevi sırasında dünyaca ünlü bir aerodinamik ve hidrodinamik okulu kurmayı başaran Prandti, 1925’te Kaiser Wilhelm Akışkanlar Mekaniği Enstitüsü’nün (bugün Max Pianck Enstitüsü) yöneticiliğini de üstlenmiştir.
Önceleri çalışmalarını akışkanlar mekaniği alanında yoğunlaştıran Prandti, bir boru içinde akan sıvıların, borunun iç duvarlarından ayrılmasına ilişkin araştırmaları sonucunda 1904’te, “sınır katmanı” hipotezini geliştirdi ve düşük ağdalılıktaki sıvılar için ağdalılık etkisinin yalnızca akışı sınırlayan dar bir bölgede geçerli olabileceğini, diğer bölgelerde ise çevrintisiz bir akışın bulunduğunu ortaya koydu. Daha sonra akmakta olan sıvılardaki ağdalılıkla, devinen katı cisimlerdeki sürtünme olgusu arasındaki benzerlikten yola çıkarak, sınır katmanı kavramını aerodinamik sorunlara uyguladı ve bu katmanın yüzey sürtünmesi yaratarak sürüklenme direncine yol açtığım gösterdi. Buna bağlı olarak, devinen cisimlerdeki sürüklenme direncinin en aza indirilmesini sağlayan aerodinamik biçimler üstünde araştırmalar yaptı ve uçak tasarımları geliştirdi. Aynca, uçak kanatlarının çevresindeki hava akışına ilişkin bulgularıyla ses altı hava akımı kuramını birleştirerek, yüksek hızlardaki havanın sıkıştırma etkilerini açıkladı.
Prandtl, öğrencisi Karman ile birlikte sürdürdüğü burgaçlanma kuramına ilişkin çalışmaları sonucunda da, 1926’da “karışma uzunluğu” kavramını geliştirerek, çevrintili akış halindeki bir sıvının bu devinimini yitirene değin alacağı ortalama yolu hesapladı. Öte yandan, girdapsız ses üstü akışların belirlenmesine yönelik bir yöntem geliştirdi ve ince cisimler çevresindeki ses üstü akışın matematiksel çözümlemesini yaptı.
Prandtl, aerodinamik ve hidrodinamik alandaki kuramsa! katkılarının yanı sıra, rüzgâr tüneli ve havanın hızını ölçen “Prandtl sondası” gibi birçok aerodinamik aygıt geliştirmiş, dinamik meteorolojiye ilişkin çalışmalar yapmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Tragflügtheorie, 1918, (“Taşıyıcı Kanat Kuramı”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi