RAMBERT, Marie (1888-1982)
Polonya asıllı İngiliz dansçı ve bale yöneticisi. İngiltere’nin en önemli balelerinden biri olan Rambert Ra-lesi’nin kurucusudur.
20 Şubat 1888’de Varşova’da doğdu, 12 Haziran 1982’de Londra’da öldü. Asıl adı Miriam Rambach’tır. Varşova’da dans öğrenimi gördükten sonra Paris’te tıp okudu. Ancak dansçı olmak isteği ağır basınca, 1910’da Cenevre’de Emile Jaques-Dalcroze (1865-1950) ile çalışmaya başladı ve onunla birlikte Dresden’e gitti. Müzikle uyumlu beden hareketleri konusunda Dalcroze’un geliştirdiği eurhythmie kuramının uygulanmasına yardımcı oldu. 1912’de Diaghilev’in Rus Baleleri topluluğuna katıldı. Nijinski’nin Le sacre du printemps (Bahar Ayini) adlı koreografisinde başyardımcısı olarak çalıştı. Bu sırada Cecchetti’nin öğrencisi oldu ve bir süre de Rus Ba-leleri’nin dansçıları arasında yer aldı. Ardından Londra’ya gitti. 1918’de İngiliz yazar Ashley Dukes ile evlendikten sonra bu ülkenin yurttaşlığına geçti. 1920’de bir bale okulu açtı. 1926’da İngiltere’de balenin gelişmesine önemli katkısı olan Camargo Society’nin kuruluş çalışmalarına katıldı ve 1935 ’te Rambert Balesi’ne dönüşen Bale Kulübü’nü kurdu. 1926’dan başlayarak topluluğuyla birçok ülkeye turneler düzenledi. 1962’de Order of British Empire, 1979’da da Polonya Halk Cumhuriyeti Liyakat Nişanı ile onurlandırıldı. İngiliz Kraliyet Dans Akademisi’nin üyesi ve ikinci başkanı oldu.
Rambert, İngiltere’de ulusal bir bale anlayışının gelişmesine öncülük etmiş sanatçılardandır. İngiliz balesi o zamana değin yalnızca Rus bale sanatçılarıyla çalışmayı yeğlemişti. Rambert bu geleneği yıkan kişi olmuştur. Grubunda Ashton, Tudor gibi, ilerde İngiltere’nin ünlü koreograflarından olacak sanatçılara, Sally Gilmour (1921), Diana Gould (1913), Lucette Aldous (1938) gibi dansçılara yer vermiştir. Bu toplulukta çalışan sanatçılar, Rambert’in usta eğitmenliğinden ve yeniliğe açık bale anlayışından çok şey öğrenmişlerdir. Rambert Balesi, bugün İngiltere’nin çalışmalarını sürdürmekte olan en eski topluluğudur. Topluluk önceleri klasik bale anlayışını benimsemiş, 1966’d an sonra modern baleye yönelerek yeni bir görünüm kazanmış ve bale dünyasındaki önemini korumuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Kitap: Dancers of Mercury: The Story ofBalletRambert, 1960, (“Mercury Tiyatrosu Dansçıları: Rem-bert Baksi’nin Öyküsü”); Quicksilver, otobiyografi, 1972, (“Cıva”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi