SCHEIDEMANN, Philipp (1865-1939) Alman devlet adamı. Weimar Cumhuriyeti’nin ilk başkamdir.
26 Temmuz 1865’te Kassel’de doğdu, 29 Kasım 1939’da Kopenhag’da öldü. Matbaacılık yaparken 1883’te Almanya Sosyal Demokrat Partisi’ne katıldı. 1903’te Reichstag’a (imparatorluk meclisi) seçildi. 1911’de partinin yürütme kuruluna girdi.
I.Dünya Savaşı’nın başında partinin merkez kanadıyla birlikte savaşa katılmaktan yana bir tutum benimsedi. Ekim 1918’de Baden Prensi Max başkanlığında kurulan son imparatorluk hükümetinde sandalye-siz bakan olarak yer aldı. Berlin’deki devrimci ayaklanmanın doruğuna ulaştığı ve II.Wilhelm’in tahtından çekilmesiyle monarşinin yıkıldığı 9 Kasım 1918’de her hangi bir yetkiye sahip olmamasına karşın komünistlerden erken davranmak kaygısıyla cumhuriyetin kurulduğunu ilan etti. Ebert başkanlığında kurulan altı kişilik geçici Halk Komiserleri Konseyi’nde görev yaptıktan sonra Şubat 1919’da Weimar’da toplanan Kurucu Meclis tarafından başbakanlığa seçildi. Ancak Versailles Antlaşması’nı imzalamayı reddederek Haziran’da bu görevden çekildi. 1920’de Sosyal Demokrat milletvekili olarak yeniden Reichstag’a girdi. Aynı yıl Kassel belediye başkanlığına seçildi. 1925’e değin sürdürdüğü bu görev sırasında hükümetin ordu ve sağdaki partilerle uzlaşma çabalarını sert biçimde eleştirdi. 1922’de başarısız bir suikast girişimiyle karşılaştı. Naziler’in iktidara gelmesi üzerine 1933’te ülkesinden ayrıldı.
• YAPITLAR (başlıca): Die Sozialdemokratie und das Heer, 1911, (“Sosyal Demokrasi ve Ordu”); Die deutsche Sozialdemokratie über Krieg und Frieden, 1917, (“Savaş ve Barış Konusunda Alman Sosyal Demokrasisi”); Der Zusammen-bruch, 1921, (“Çöküntü”); Memoiren eines Sozialdemok-raten, 2 cilt, 1928, (“Bir Sosyal Demokratın Anıları”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi