RANCÎT SİNGH (1780-1839)
Sih kralı. Pencap Eyaleti’ndeki Sihler’i birleştirerek güçlü bir devlet kurmuştur.
13 Kasım 1780’de doğdu, 27 Haziran 1839’da Lahor’-da (bugün Pakistan’da) öldü. 1792’de babasının ölümü üzerine, “misi” adı verilen ve Pencap’ın geniş bir bölgesini elinde tutan, 12 küçük Sih devletinin birinin başına getirildi. Afganistan Hükümdarı Zaman Şah’ın Pencap seferi sırasında, şahın onayıyla raca unvanını alarak, Lahor valisi oldu. 1799’da diğer Sih önderleri ile savaşarak Pencap’ın başkenti Lahor’u egemenliği altına aldı ve 1801’de kendisini Pencap’ın maharacası (büyük raca) ilan etti. Ertesi yıl, Sihler’in kutsal kenti Amritsar’ı ele geçirdi ve bütün Sih önderlerini etrafında birleştirerek bir Sih konfederasyonu oluşturdu.
Güney ve doğudaki bütün Sih devletlerini birleştirme çabası İngilizler tarafından engellendi. 1809’da İngilizlerce imzaladığı bir antlaşma ile Sutlej Irmağı’nın güneyinde kalan bölgeler üzerindeki taleplerinden vazgeçti. Bu kez kuzeye ve doğuya yöneldi ve ülkesinin sınırlarını Keşmir ve Sind eyaletlerine doğru genişletti. 1818’de Multan’ı, ertesi yıl da Afganistan’daki iç çekişmelerden yararlanarak Keşmir vadisini ele geçirdi.
1820’de, I.Napoleon’un ordusunda görev yapmış subaylan ülkeye getirterek ordusunu modernleştirdi. İyi eğitilmiş ve silahlandırılmış ordusu ile 1823’te, Peşaver yakınlarında bir Afgan ordusunu yenerek Hayber Geçidi’ nin doğusunu egemenliği altına aldı. Bu arada, haraç karşılığı bir Afgan valisine bıraktığı Peşaver’i daha sonra, 1834’te ele geçirdi.
1838’de, İngilizler ve Zaman Şah’ın kardeşi Şah Şucâ ile onun Afgan tahtına geçmesini ve Rancit Singh’in elinde olan bölgelerdeki egemenliğini tanımasını öngören bir üçlü antlaşma imzaladı. Antlaşma uyarınca 1839 başlarında, İngilizler ve Şah Şucâ kuvvetleri güneyden harekete geçtiler. Rancit Singh’in birlikleri Hayber Geçidi üzerinden ilerlerken o Kâbil’in ele geçirilmesinden kısa bir süre önce öldü.
Ağırlıklı olarak Sihler’e dayanmasına karşın, ülke yönetiminde Hindular’a ve Müslümanlar’a da yer veren ve yönetimi altındaki halka iyi yaşam koşulları sağlayan Rancit Singh’in kurduğu devlet, bölgenin en güçlü devletlerinden biri olmasına karşın, tümüyle kişisel yönetimine dayandığı için, ölümünden kısa bir süre sonra dağıldı.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi