REAUMUR, Rene Antoine Ferchault De (1683-1757)
Fransız, matematikçi, fizikçi ve doğa-bilimci. Geliştirdiği çelik üretim yöntemi ve termometre ölçeğiyle tanınmıştır.
28 Şubat 1683’te La Rochelle’de doğdu, 17 Ekim 1757’de Paris yakınlarındaki Saint-Julien du-Terroux’ da öldü. Üç yıl Bourges’da hukuk, ardından Paris’te matematik öğrenimi gördü. Kısa sürede özellikle geometri alanında adını duyurdu ve 1708’de Bilimler Akademisi üyeliğine seçildi. Bundan sonraki tüm yaşamı boyunca bu kuruluş için bilimsel araştırmalar yapan Reaumur, birçok başka kuruluşun yanı sıra Londra’daki Royal Society üyeliğine de seçilmiştir.
Reaumur, Fransız bilim çevresine adını önceleri matematiğe ilişkin çalışmalarıyla duyurduysa da, 1713’te kral XIV.Louis’nin maliye bakanı Colbert’in istemi üzerine, Bilimler Akademisi’nce Description des divers arts et metiers (“Çeşitli Sanat ve Mesleklerin Betimlenmesi”) adlı ansiklopedik yayımı yönetmekle görevlendirilince, araştırmalarını teknoloji, doğa bilimleri ve deneysel fizik alanlarında yoğunlaştırdı. 1715’te külçe altından tel ve iplik yapımına ilişkin önerilerini ve firuze taşının aslında fosilleşmiş hayvan dişi olduğuna ilişkin bulgularını yayımladıktan sonra, çelik üretimiyle ilgili teknolojik sorunlara yöneldi. 1720’de, ergitilmiş kır demire filiz ya da oksit halinde demir katarak çelik elde edilmesini sağlayan kupola ocağını geliştirerek, hızlı ve ucuz çelik üretimini olanaklı kıldı. Aynca teneke üretimine ilişkin yeni yöntemler geliştirdi ve Nievres yakınlarında bir fabrikanın kurulmasına öncülük etti.
Reaumur, Çin porseleninin kimyasal bileşimini de araştırdı. Bu çalışmasında tam bir başarıya ulaşamadıysa da, 1740’ta “Reaumur porseleni” olarak bilinen buzlu cam yapım yöntemi ile çok yüksek sıcaklıklara dayanıklı yeni bir kristal seramik türü geliştirdi. Isıl işlemlerde karşılaştığı sorunları aşabilmek amacıyla da 1731’deyeni bir termometre ölçeği yaptı. Suyun normal atmosfer basıncındaki donma noktasıyla kaynama noktası arasının 80 eş parçaya bölünmesiyle elde edilen “Reaumur ölçeği”, uzun süre Fahrenheit ve Celsius ölçeklerinden daha yaygın olarak kullanıldı.
Reaumur doğabilimi alanındaki çalışmalarıyla da 17.yy’m Plinius’u olarak tanımlanmıştır. Özellikle omurgasızların yaşam koşullarına ilişkin araştırmaları ve 1734-1742 arasında altı cilt olarak yayımladığı Memoirs pour servir â l’histoire des insects’ (“Böceklerin Tarihine İlişkin Gözlemler”) entomolojinin (böcekbi-lim) gelişmesine katkıda bulundu. Ayrıca kuşlar üzerinde yaptığı deneylerle hazım sürecinin mekanik değil, kimyasal nitelikli olduğunu buldu, elde ettiği mide suyunun kimyasal yapısını araştırdı.
Reaumur, çok geniş bir alana yayılan araştırmaları, bulguları, yapıtları ve bilimsel bulguların teknoloji ve sanayiye uygulanmasına yönelik çalışmalarıyla çağının önde gelen bilginleri arasına girmeyi başarmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): L ‘art de convertir leferforge en acier, 1722, (“Dövme . Demiri Çeliğe Dönüştürme Sanatı”); Memoirs pour servir d l’histoire des insects, (6 cilt), 1734-1742, (“Böceklerin Tarihine İlişkin Gözlemler”); Art de faire eclorre et d’elever en toute saıson des oiseaux domesticjues des toutes espece, (2 cilt), 1749, (“Her Mevsimde Evcil Kuşların Üretimi ve Bakım Sanatı Üstüne”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi