SARAÇ, Tahsin (1930 – 29 Haziran 1989) Türk, şair, dilci, çevirmen. Şiirlerindeki özenli dil ve titiz dize işçiliğiyle tanınmıştır.
1 Ocak 1930’da Muş’ta doğdu. 1952’de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü (bugün Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi) Fransızca Bölümü’nü bitirdi. Bir yıl Hakkari’de ortaokul Fransızca öğretmenliği yaptı. 1953-1954 ve 1957-1959 arasında iki kez Paris’e giderek Sorbonne Üniversitesi’nde Fransız dili ve edebiyatı ile sesbilim üzerine öğrenim gördü. Dönüşünde bir süre Trabzon Lisesi’nde çalıştı. Askerliğini yaptıktan sonra Gazi Eğitim Enstitüsü’nde asistan, daha sonra da Fransız dili ve edebiyatı öğretim görevlisi oldu. 1963-1965 arasında Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu üyeliği yaptı. Tercüme Bürosu’nda üye olarak yer aldı. Türkiye Öğretmenler Federasyonu ikinci başkam oldu. Tercüme, Türk Dili ve Çeviri dergilerinin yazı kurullarında görev aldı. 12 Mart 1971’de siyasal düşüncelerinden dolayı iki kez gözaltına alındı, aklanarak salıverildi. 1971’de Fransızca öğretmenliği görevinden emekliye ayrıldı. Sonrasında serbest yazar olarak çalışmalarını sürdürdü.
İlk şiiri 1954’te Varlık dergisinde yayımlandı. 1956’dan sonra Türk Dili dergisinde çıkan şiirleriyle tanındı. Direnmeler adlı şiir kitabıyla 1970’te TRT Şiir Büyük Ödülü’nü kazandı. Fransızca’dan Türkçe’ye, Türkçe’den Fransızca’ya çeviriler yaptı. Ülkeler arasındaki küitürel etkinliklere katkılarından dolayı kendisine 1968’de Fransız hükümetince Ulusal Liyakat Nişanı, 1976’da da Macar hükümetince Endre Ady Nişanı verildi. Ezgiler Ezgisi adlı çevirisi 1963’te MEB Üstün Başarı Ödülü’nü aldı. Günümüz Fransız Şiiri adlı kitabı ile de 1964’te Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü’nü kazandı. Beşinci Frank çevirisine 1978’de Ankara Sanat Sevenler Derneği’nce yılın En İyi Çeviri Ödülü verildi. Şiirleri birçok yabancı dile çevrildi, kitap olarak yayımlandı, dergi ve antolojilerde yer aldı.
Türkçe’yi kullanmadaki özeni, imge zenginliği ve toplumcu içerikle vardığı bileşim, Tahsin Saraç’m kurduğu kendine özgü şiir evreninin belirleyici nitelikleridir. Özgürlük, kardeşlik, kavga, sevi, ölüm, yaşama sevinci, çocuk, çağın acısı başlıca temalarını oluşturur.
• YAPITLAR (başlıca): Şiir: Bir Ölümsüz Yalnızlık, 1964; Güneş Kavgası, 1968; Direnmeler, 1973; Poemes choisis de Tahsin Saraç, A. Özden (çev.), 1976; Güvercin Kasapları, 1978; Bir Sevgiyi Görüntüleme, 1980. Sözlük: Etüde sur le subjonctif en Français, 1962; Fransızca-Türkçe Argo Sözlüğü, 1966; Fransızca-Türkçe Büyük Sözlük, 1976.
• KAYNAKLAR: M.Aydm “Tahsin Saraç’m Şiiri”, Türkiye Yazılan, 1979; A.Nesin, “Tek Kişilik Kalabalık Koro”, Milliyet Sanat, 1984; E.Özdemir, “Öztürkçenin Şiiri”, Varlık, 792, 1973; Papirüs, Tahsin Saraç Özel Sayısı, 1969.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi