KARUME, Abeid Amani (1905-1972) Tanzanyalı devlet adamı. 1964-1972 arasında Tanzanya devlet başkanı yardımcısı olarak görev yapmıştır.
Zengibar’da (Zanzibar) Mwera’da doğdu, 7 Nisan 1972’de Darü’s-Selâm’da öldü. Düzenli bir öğrenim görmeyen Karume, 1920’den başlayarak yük gemilerinde çalışmaya başladı. İngiliz Denizciler Sendikası üyesi oldu. 1938’den sonra deniz taşımacılığı işiyle ilgilendi. 1954’te belediye meclisi üyesi olarak siyasal yaşama atıldı. Daha sonra siyah göçmen işçilerin sorunlarıyla ilgilenen Zengibar Afrika Derneği’nin başkanı oldu. 1957’de bu dernek Şirazi Derneği ile birleşerek Ingiliz yanlısı Afro-Şirazi Partisi’ni oluşturduktan sonra partinin başına geçti.
1890’dan beri İngiltere’nin himayesinde bulunan Zengibar Aralık 1963’te İngiliz Uluslar Topluluğu içinde bağımsızlığına kavuştu. O dönemde Zengibar’ da Arap azınlığın çıkarlarını temsil eden sultanlık yönetimi egemendi. Araplar ülkedeki büyük toprakları ellerinde bulunduruyordu. Muhalefetteki Afro-Şirazi Partisi’yse ülkedeki Afrikalılar’ca destekleniyordu. Ocak 1964’te kanlı bir çarpışma sonucu Karume’ nin başkanlığındaki Afro-Şirazi Partisi iktidarı ele geçirdi. Sultanlık yönetimi ortadan kaldırılarak Cumhuriyet ilan edildi. Karume, Zengibar ve Pemba adalarından oluşan Zengibar Halk Cumhuriyeti’nin devlet başkanı oldu. Mart 1964’te ülkedeki topraklar millileştirildi. Nisan 1964’te Zengibar ile Tanganika’ nin birleşmesiyle, Ekim 1964’te Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti kuruldu. J.K.Nyerere devlet başkanı, Karume de devlet başkanı yardımcısı oldu.
Yeni devletin tek bir ulusal meclisi olmasına karşın, Zengibar iç sorunları konusunda özerkliğe sahipti. Karume Zengibar’daki Afro-Şirazi Partisi’nin de başkam idi. Ülkede ayrıca bir Devrimci Konsey bulunmaktaydı. Karume 1972’de saldırı sonucu öldürüldü. Saldırıda iki Devrimci Konsey üyesi de yaralandı.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi