KARMAL, Babrak (1929) Afgan siyaset adamı. 1978’den sonra ülkesinin tek yöneticisi olmuştur.
Kabil’de doğdu. Babası Afgan ordusunda görevli zengin bir generaldi. Almanca öğretim yapan bir okulu bitirdikten sonra, Kabil Üniversitesi’nde hukuk ve siyasal bilimler okumaya başladı. Yirmi yaşındayken tutuklanıp beş yıl hapis yattı. Daha sonra hukuk öğrenimini tamamlayıp, 1957’den 1965’e değin Planlama Bakanlığı’nda memur olarak çalıştı. Afganistan Ulusal Meclisi’nin Halk Meclisi kanadına seçildi ve 1973’e değin bu görevde kaldı.
Babrak Karmal, Nur Muhammed Taraki’nin 1963’te kurduğu Halk Partisi’ne 1965’te katıldı. 1973 Temmuz’unda Afgan Kralı Muhammed Zahir Şah İtalya’dayken, general Muhammed Davud bir darbe yaparak cumhuriyet ilan etti. O sırada Halk Partisi’n-den ayrılan Babrak Karmal, darbeyi destekleyen tek solcu grup olarak Bayrak Partisi’ni (Perçem) kurdu. 1977’de Sovyetler Birliği’nin baskısıyla iki rakip hizip Demokratik Halk Partisi adı altında birleştiler. Tara-ki, parti başkanı olurken, Babrak Karmal ve Hafızullah Amin de onun yardımcılıklarına getirildiler. Yeni bir sivil hükümet kuran general Muhammed Davud’a karşı orduda yoğun bir tepki vardı. 27 Nisan 1978’de albay Abdülkadir askeri bir darbe yaptı. 30 Nisan 1978’de Ulusal Devrim Konseyi’nin açıklamasıyla Afganistan Halk Cumhuriyeti ilan edildi. Taraki Devrim Konseyi başkam, Karmal onun yardımcısı, Amin de dışişleri bakanı oldu.
İç anlaşmazlıklar sonucu Babrak Karmal 10 Haziran 1978’de Prag’a büyükelçi olarak gönderildi. İki ay sonra da geri dönme çağrısına uymadığından yurttaşlıktan çıkarıldı. Bir yıl kadar Çekoslovakya ve Demokratik Alman Cumhuriyeti’nde kaldı. 1979’da Afganistan’da Amin başbakanlık görevini üstlendi. Bu arada kırsal kesimde mücahit adı verilen gerillaların yönetime karşı başlattığı silahlı mücadele genişliyordu. Sovyetler Birliği Taraki’den sertlik yanlısı Amin’i safdışı bırakmasını istediyse de, Amin 16 Eylül’de karşı bir darbeyle Taraki’yi öldürttü. 25 Aralık 1979’da artan direnişi bastırmak için Kabil’e çağrılan Sovyet birlikleri, Amin’i tutuklatıp kurşuna dizdirdi. Prag’dan getirtilen Babrak Karmal, Devrim Konseyi başkanı ve başbakan oldu.
Karmal, Haziran 1981’de başbakanlık görevini Sultan Ali Keşmand’a devretmekle birlikte partinin genel sekreterliğini ve Devrim Konseyi başkanlığını sürdürdü. Bu arada sosyalist rejime ve 1985’te sayıları 115 bine ulaşan Sovyet askerlerine karşı silahlı direniş yükselirken, ADHP içindeki Halk ve Bayrak kanatları arasındaki iktidar mücadelesi de sürdü. Sovyetlere ait destekle o bölgede güç sağlamak için görevlendirildi fakat başarılı olamadı.
4 Mayıs 1986’da partinin genel sekreterliğinden uzaklaştırıldı. Daha önemsiz bir görev olan Devrim Konseyi başkanlığına getirildiyse de, kısa bir zaman sonra bu görevinden de istifa etmek zorunda bırakıldı. Yerine Dr. Muhammed Necibullah getirildi, Moskova için Afganistan’ı terk etti, 1989’da kısa bir süre için Kabil‘e döndü. 1996’da Moskova’da öldü. Cenazesi önce Özbekistan’a getirildi, daha sonra Afganistan’a götürülerek defnedildi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi & Vikipedi