KANTOROWICZ, Hermann (1877-1940) Alman, hukukçu. Özgür Hukuk öğretisinin öncüsüdür.
18 Kasım 1877’de Prusya’da Posen’de (bugün Polonya’da Poznan) doğdu, 12 Şubat 1940’ta İngiltere’de Cambridgeshire’da öldü. Berlin, Cenevre ve Münih üniversitelerinde hukuk öğrenimi gördü. 1904’te ceza hukuku üzerine teziyle Heidelberg Üniversitesinden doktora derecesini elde etti. Birkaç yıl İtalya’da kalarak Avrupa hukukunu inceledi. 1907’de Freiburg Üniversitesi’nde ceza hukuku, hukuk felsefesi ve hukuk tarihi konularında ders vermeye başladı. 1913’te doçent, 1923’te profesör oldu. 1929’da Kiel Üniversitesine geçti. 1933’te Naziler iktidara geldikten sonra Almanya’dan ayrılmak zorunda kaldı. Önce ABD ve İtalya’da, 1935’ten sonra da Ingiltere’de çeşitli üniversitelerde ders verdi. Öldüğünde Cambridge Universitesi’nde hukuk araştırmalarını yönetmekteydi.
Kantorowicz öncelikle hukukta yöntem sorunlarıyla ilgilenmiş, 1906’da yayımlanan Der Kampf um die Rechtszvissenschaft (“Hukuk Bilimi İçin Mücadele”) adlı ünlü broşürüyle “özgür hukuk” hareketinin öncülüğünü yapmıştır. Hukukun tüm davalara çözüm getirebilecek kadar kapsayıcı olduğunu savunan Pozitivistler’e karşı çıkmış, pozitivist hukuk kuramı geçerli olduğu sürece adaletin tam anlamıyla yerine getirilemeyeceğini ileri sürmüştür. Kantorowicz’e göre yargıçlar var olan hukuk kurallarını davalara uygulamanın yanı sıra, yasalarda boşluk olduğu durumlarda yeni yasalar yaratmalıdırlar. Kantoro-wicz boşluklar doldurulurken başvurulacak kaynaklar arasında, hem gelenekleri ve adetleri,hem de yetkin hukukçularca savunulan görüşleri saymaktadır. Öncülüğünü yaptığı özgür hukuk hareketi gittikçe daha fazla yandaş bularak Pozitivist Okul’un etkisinin azalmasında önemli bir etken olmuştur.
Kantorowicz, hukuk felsefecisi Gustav Radbruch’ un etkisinde kalmış, onun gibi, değerlerin göreceliliğini benimsemiştir. Hukuk biliminin diğer bilim dalları arasındaki yerini saptamaya çalışmış, bunu yaparken bilim dallarını üç başlık altında sınıflandırmış, hukuku değerler bilimi olarak adlandırmıştır. Sosyolojiye de büyük önem veren Kantorowicz, Max Weber’in izinde yürümüş, olgular bilimi olarak adlandırdığı sosyolojiyle hukuku, birbirini tamamlayan iki bilim dalı olarak görmüştür.
Hukuk kuramının yanı sıra hukuk tarihine de önemli katkılarda bulunan Kantorowicz, Orta Çağ’da ve Rönesans’ta İtalyan ceza hukukunu, Orta Çağ’da Roma hukukunun kaynaklarını incelemiş, 19. yy’da gelişen Tarihçi Hukuk Okulu’nun önemine dikkat çekmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Der Kampf um die Recbtswissenschaft (Gnaeus Flavius takma adıyla), 1906, (“Hukuk Bilimi İçin Mücadele”); Albertus Gandinus und das Strafrecht der Scholastik, 1907-1926, (“Albertus Gandinus ve Skolastikte Ceza Hukuku”); Rechtswissenschaft und Soziologie, 1911, (“Hukuk Bilimi ve Sosyoloji”); Einfiihrung in die Textkritik, 1921, (“Metin Eleştirisine Giriş”); Aus der Vorgeschichte der Freirechtslebre, 1925, (“Özgür Hukuk Öğretisinin Tarihi Üzerine”); Der Geist der englischen Politik und das Gespenst der Einkreısung Deutschlands, 1929,(“İngiliz Siyasetinin Ruhu ve Almanya’nın Çembere Alınması Hayali”); Tat und Schuld, İ933, (“Eylem ve Suç”); Studies in the Glossators of the Roman Law (Buckland ile), 1938, (“Roma Hukukunu Açıklayanlar Üzerine Çalışmalar”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi