JAMES I (1394-1437) İskoçya kralı. Yönetimi sırasında gerçekleştirdiği reformlarla krallık otoritesini güçlendirmiştir.
Temmuz 1394’te Dunfermline’de doğdu, 20 Şubat 1437’de Perth’te öldü. İskoçya Kralı III.Robert’ in oğludur. Babası onu, taht üzerinde emelleri olan Albany Dükü Robert Stesvart’tan korumak için 1406’da Fransa’ya göndermeye karar verdi. Fransa’ya giderken İngilizler tarafından yakalandı ve 18 yıl Londra’daki kraliyet sarayında tutsak kaldı. İskoçya’ yı 1420’ye değin amcası Albany Dükü Robert Stevvart, onun ölümünden sonra da oğlu Murdac yönetti.1424’te büyük bir fidye ödedikten ve İskoçya’ nın Fransa’ya askeri yardım yapmayacağı konusunda Ingilizler’e güvence veren bir antlaşma imzaladıktan sonra serbest bırakıldı.
Ülkesine döndükten sonra kral olarak taç giydi ve uzun süreden beri zayıf bir durumda bulunan krallığı güçlendirmek için idari, mali ve dini reformlar başlattı. İktidarını korumak için başta Albany ailesi olmak üzere soylulara karşı çok sert önlemler aldı. Düşmanlarının mülklerine el koyarak, eski maliye görevlilerinin ve soyluların yerine kendisine karşı sorumlu olan memurlar atayarak krallık gelirlerini artırdı. 1426’da sivil davalara bakan bir grup yargıçtan oluşan merkezi bir mahkeme kurdu. Bu mahkeme daha sonra İskoçya’da yüksek mahkeme görevini görmeye başladı.
I. James’in İskoç Kilisesi’nin gelirlerinin Roma’ ya gönderilmesini engelleme çabaları, Papalık’la arasının açılmasına neden oldu. Dış politikada Fransa yanlısı bir siyaset izlemesi 1436’da İskoçya ile İngiltere arasında savaşa yol açtı. 1437’de Atholl Kontu Walter’in tahta geçmek üzere düzenlediği bir ayaklanma sırasında öldürüldü. Katillerin yakalanarak idam edilmelerinden sonra, 6 yaşındaki oğlu, II. James adıyla tahta çıktı. I. James’in Ingiltere’de bulunduğu sırada Iskoç dilinde yazdığı The King’s Quair, (“Kralın Kitabı”) adlı uzun bir şiir kitabı vardır.
• YAPITLAR (başlıca): The King’s Quair, (t. v.), (“Kralm Kitabı”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi