İBN İSHAK (ykş. 704-768) Arap Hadis bilgini. Hz. Muhammed’ in yaşamını anlatan yapıtıyla ün kazanmıştır.
Medine’de doğdu, Bağdat’ta öldü. Gerçek adı Ebu Abdullah Muhammed b.İshak’tır. Medine’de öğrenim gördü. Hadis bilginlerinden Muhammed b.Müslim, Asım b.Omer, Abdullah b.Ebubekir ile ilişki kurup onlardan yararlandı. Hz.Muhammed’in yaşamı (Sire) ve savaşları (Meğazî) ile ilgili olay ve öyküleri toplamaya başladı. 734’te Mısır’a gitti. Orada Yezid b.Ebu Habib’in derslerini izledi. Medine’ye dönüşünde, topladığı malzemeyi düzene koydu. Maliki mezhebinin kurucusu fıkıh bilgini Mâlik b.Enes ile Hadis konularında anlaşmazlığa düştü. Şiilik’le suçlandı. Medine’den ayrılıp önce Mısır’a sonra Irak’a gitti. Abbasi halifesi el-Mansur’un çağrısı üzerine Bağdat’a yerleşti. Yaşamının sonuna değin orada kaldı.
Peygamber’in yaşamı, savaşları ile ilgili, Kitabü’l-Meğazî adh yapıtıyla ün kazanmıştır. Daha sonra bu yapıt Arap dil bilginlerinden İbn Hişam tarafından kısaltılmıştır. îbn Hişam, ibn îshak’ın kimi olaylarla ilgili olarak aktardığı söylentilerin yanma başka söylentileri de katıp eklemeler yapmıştır. Böylece de kendi yapıtı sayılanSiretü’n-Nebeviyye meydz-na gelmiştir. Yeni bir biçim alan yapıt asıl yazarı İbn İshak’ın adı ile değil, İbn Hişam’ın adı ile anılmaya başlamıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Siretü’n-Nebeviyye, (ö.s.), F.Wüstenfeld (yay.), 2 Cilt, 1858-1860, (Hz.Muhammed’in Hayatı, I, 1971).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi