İMHOTEP (ykş. İÖ 2800) Eski Mısırlı devlet adamı, yazar, mimar ve doktor. Tarihte adı bilinen ilk mimardır.
Yaşamı üstüne kesin bilgi yoktur. Mısırlı tarihçi Manetho ondan, tıp öğrenimi görmüş, sanatın bütün dallarıyla ilgilenmiş ve devlet yönetimine katılmış bir kişi olarak söz etmektedir. Birçok belgede, bir felsefe okulunun ilk yazarı olarak adı geçmekte, yazılarından alıntılar bulunmaktadır. Yine belgelerde ölümcül hastaları iyileştirdiği de anlatılmaktadır. IlI.Sülale’nin ikinci firavunu Zoser’in yakın dostu ve danışmanıydı. Her konudaki derin bilgisi onu doktorlardan başka, düşünürlerden, şair, heykelci, marangoz, vazocu ve yapı ustası gibi sanatçılardan oluşan bir grubun da başı yapmıştı. Kendisi de usta bir marangoz, mimar ve heykelciydi. Çeşitli firavun heykelleri ve kabartmaları yapmış, yapılarının yüzlerinde, taşı yontarak gerçekleştirdiği bitki motifli bezemelere yer vermiştir.
Büyük marangozluk bilgisiyle yapılarda kesme taşı ahşap gibi işlemiş, bağlantı noktalarında da ahşaba özgü yöntemleri denemiştir. Sakkara’da Firavun Zo-ser için yaptığı piramit, kesme taşın anıtsal bir yapıda ilk uygulaması olarak bilinir. 61 m yüksekliğindeki bu yapının çevresindeki öteki anıt ve yapılar da İmho-tep’e aittir. Piramitle birlikte bütün buyapılar grubu, uzunluğu 1600 m’yi bulan bir duvarla çevrilmiştir.
İmhotep yaşamı sırasında bir yarı tanrı sayılmış, İÖ 400-600 arasında Eski Mısır tanrılarından Ptah’ın oğlu olarak Tanrı düzeyine yükseltilmiştir. Adına çeşitli dinsel törenler düzenlenmiş, bir de tapınak yapılmıştır. Aynı dönemde Yunanistan’da da İmuthes adıyla ve Asklepios’la aynı düzeyde bir sağlık tanrısı olarak görülmüştür. Onu, dizlerinde bir papirüs rulosu ile oturur gösteren pek çok heykeli vardır.
• YAPITLAR (başlıca): Zoser Basamaklı Piramidi, ykş. İÖ 2800, Sakkara, Mısır.
• KAYNAKLAR: J.B.Horry, imhotep, the Vizier and Physician of King Zoser and Afterwaras the Egyptian God of Medicine, 1928.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi