İstemi Kağan ( ? – 576)
İstemi Kağan, Göktürk Devleti'nin önemli bir lideri olarak tarihe geçmiştir. Batı Göktürk Kağanı olarak bilinen İstemi, özellikle İpek Yolu'nun kontrolünü yeniden Türkler'in eline geçirmesiyle tanınır. Göktürk Devleti'nin kurucusu Bumin Kağan'ın kardeşi olan İstemi, kardeşinin ölümünden sonra Batı kanadını yönetmeye devam etmiş ve önemli fetihler gerçekleştirmiştir.
İstemi Kağan'ın hükümdarlığı döneminde, 552-576 yılları arasında gerçekleştirdiği fetihlerle Altaylar'ın batısını, Isık Göl ve Tanrı Dağları'na kadar uzanan geniş toprakları ele geçirmiştir. Bu fetihler sırasında Bizans ve Sasani İmparatorlukları gibi Orta Çağ'ın büyük devletlerini Göktürk çıkarları doğrultusunda yönlendirerek etkinliğini artırmıştır.
Ayrıca, Avarlar'ı yenilgiye uğrattıktan sonra Ak Hun (Eftalit) Devleti'ni ve bağlı olduğu Sasani hükümdarı I. Husrev ile birlikte ortadan kaldırmış ve Ceyhun (Amu Derya) Irmağı'nın sınır olacağı toprakları paylaşmıştır. Bu sayede Maveraünnehir, Fergana'nın bir bölümü, Batı Türkistan'ın güneyi, Kaşgar, Hoten gibi bölgeler Göktürkler'in hakimiyetine girmiştir.
İstemi Kağan döneminde, İpek Yolu üçüncü kez Türkler'in denetimine girmiştir. Ancak, bu dönemde Sasani hükümdarı I. Husrev'in politikaları nedeniyle İpek Yolu'ndaki ticarette sıkıntılar yaşanmıştır. İpek ticareti vergileriyle önemli gelir elde eden Göktürkler, bu durumdan olumsuz etkilenmiştir.
Bu zorlu süreçte İstemi Kağan, Bizans'a bir kurul göndererek bağlaşma önerisinde bulunmuş ve bu sayede I. Husrev'i İpek Yolu'nu açmaya ikna etmiştir. Ancak, Bizans-Sasani çatışmaları sırasında İstemi Kağan, Azerbaycan'a girerek politikalarını uygulamış ve sonuçta Sasaniler'in yenilgisine katkıda bulunmuştur.
İstemi Kağan'ın ölümünden sonra yerine oğlu Tardu geçmiştir. Ancak, İstemi Kağan'ın liderliği döneminde gerçekleştirdiği başarılar, Göktürk Devleti'nin gücünü ve etkisini artırmış ve Türk tarihinde önemli bir yer edinmiştir.