KATAYAMA TETSU (1887-1978) Japon devlet adamı. 1947-1948 yıllarında başbakanlık yapmış, Japonya’ nin ilk ve son sosyalist başbakanı olmasıyla tanınmıştır.
28 Temmuz 1887’de Vakayama’da doğdu, 30 Mayıs 1978’de Tokyo’da öldü. Varlıklı bir Hıristiyan ailenin oğluydu. Tokyo Kraliyet Üniversitesi’nde hukuk öğrenimi gördü. 1912’de öğrenimini tamamladıktan sonra Tokyo Kadın Koleji’nde öğretmenlik yapmaya başladı. Vaseda Üniversitesi profesörlerinden Isoo Abe’nin görüşlerinden etkilenerek sosyalizmi benimsedi. Abe ile birlikte 1926’da Sosyal Demokrat Parti’yi, 1931’de Toplumsal Kitle Partisi’ni kurdu.
1938’de meclise seçilen Katayama, Mançurya’nın işgaline ve Çin’le savaşın sürdürülmesine karşı çıktı. 1940’ta hükümetin kararıyla, diğer sosyalistlerle birlikte siyasi yaşamdan uzaklaştırıldı. Kasım 1945’te kurulan Japon Sosyalist Partisi adlı sosyal demokrat nitelikli partinin önce genel sekreteri, Şubat 1947’de de başkanı oldu.
Japon Sosyalist Partisi, Nisan 1947 seçimlerinde en fazla oyu alan parti olmasına karşın mecliste çoğunluğu sağlayamadı, imparatorun ve müttefik kuvvetler komutanı general MacArthur’un onayı alındıktan sonra Katayama hükümeti kurmakla görevlendirildi. Kendisinden partinin radikal kanadından hiç kimseye hükümette görev vermemesi yolunda bir güvence istendi. Mayıs 1947’de bir koalisyon hükümeti kuran Katayama, Japonya’nın ilk sosyalist ve Hıristiyan başbakanı oldu.
Hükümet programında fiyat artışlarının önlenmesi, kömür madenlerinin devletleştirilmesi, gıda maddeleri yokluklarının giderilmesi konularına öncelik tanınacağı açıklandı. Bazı hükümet üyelerinin karşı çıkmalarına karşın kömür madenlerinin üç yıl süreyle devlet tarafından işletilmesini öngören yasa tasarısı mecliste kabul edildi. Haziran 1947’de yayımlanan bir hükümet raporunda düşük üretimden sendikaların Sorumlu tutulması, Katayama hükümetinin sendikaların desteğini yitirmesine yol açtı. Ekim 1947’de başlayan grevler ve protesto gösterileri, fiyat artışları ve iktisadi sorunlar nedeniyle giderek yaygınlaştı. Katayama, Mart 1948’de başbakanlıktan istifa etti.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi