Kore Savaşı
Kuzey ve Güney Kore arasında sürmekte olan sınır çatışmaları 25 Haziran 1950”de Kuzey Kore ordusuna bağlı altı tümenin iki ülkeyi ayıran 38.paraleli geçerek başkent Seul’e doğru ilerlemeye başlamasıyla tam bir savaşa dönüştü. ABD’nin başvurusu üzerine toplanan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi üye devletleri Güney Kore’ye yardıma çağırdı. ABD Devlet Başkanı Truman çağrıya olumlu yanıt vererek ABD ordusunun Güney Kore’ye yardım edeceğini açıkladı. Çok kısa bir süre sonra bölgeye ABD askeri müdahalesi başladı. Temmuz 1950’de ise ABD, Avustralya, Belçika, Kanada, Kolombiya, Fransa, Yunanistan, Yeni Zelanda, Filipinler, Tayland, İngiltere, Güney Afrika, Etiopya ve Türkiye’nin yolladığı askerlerden oluşan, MacArthur komutasındaki BM gücü Kore topraklarına girdi. Bu ülkelerin Kore’ye asker göndermesi, iç savaşı kısa zamanda uluslararası bir savaşa dönüştürerek dünya barışı için büyük tehlike yarattı.
Eylül 1950’de karşı saldırıya geçen ABD birlikleri ve BM gücü Güney Kore’yi 38.paralele kadar geri almakla kalmayıp Kuzey Kore’yi işgal ederek Mançurya sınırında Yalu Irmağı ’na dek ilerledi. ABD’nin daha da ilerleyerek Çin’i işgal etmesinden korkan Çin Halk Cumhuriyeti, Kuzey Kore ordusuna yardım etmek üzere çok sayıda gönüllü gönderdi. Birbiri ardına yenilgiye uğrayan ABD ve BM askerleri yeniden 38.paralelin gerisine çekilmek zorunda kaldılar. Ancak, BM’ye bağlı birlikler Ocak 1951’de başlattıkları saldın sonucu yeniden 38.paralele dek ilerlediler. General MacArthur’un Yalu Irmağı’nı geçerek Çin’i işgal etme isteğine karşı çıkan başkan Truman, MacArthur’u görevinden alarak yerine general Ridgway’i atadı. Haziran 1951’de bir Sovyet temsilcisinin önerisi üzerine ateşkes görüşmeleri başladı, iki yıl süren görüşmeler sırasında askeri sınır, ateşkesin denetlenmesi, savaş tutsaklarının durumu ve bunların geri verilmesini sağlamak amacıyla tarafsız bir komisyonun oluşturulması konularına ağırlık verildi. ABD, Kuzey Kore’nin tüm yabancı güçlerin Kore’den çekilmesi ve 38.paralelin sınır kabul edilmesi önerisine karşı çıktı. Temmuz 1953’te bir antlaşmayla savaşın sonunda iki ülkenin ulaşılan askeri sınırdan ayrılması kabul edildi. Tarafsız ülkelerden oluşan bir komisyonun kurulması ve savaş tutsaklarının geri verilmesi konusunun bu kurula bırakılması karara bağlandı.
Türkiye’nin de 5.000 kişilik bir tugayla katıldığı, üç yıl süren Kore Savaşı sonunda, 2 milyonu sivil olmak üzere 4 milyon Koreli, 33.600ABD’li, 900’e yakın Türk ve 14.000 BM askeri yaşamını yitirdi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi