Kral Hüseyin Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

HÜSEYİN b.TALAL (1935 – 7 Şubat 1999), 1952-1999 arasında Ürdün kralı.

14 Kasım 1935’te Amman’da doğdu. Ürdün kralı Talal’ın oğlu ve kral Abdullah’ın torunudur. İskenderiye’deki Victoria Koleji’nde ve İngiltere’de Sand-hurst Kraliyet Askeri Akademisi’nde eğitim gördü.

20 Temmuz 1951’de, Kudüs’te, Mescid-i Aksa’da büyükbabasının öldürüldüğü suikastten yara almadan kurtuldu. Babası Tallal’ın akıl hastalığına tutulması üzerine 2 Mayıs 1953’te Ürdün kralı ilan edildi. İngiliz subaylann komutası altındaki ordunun güçlendirilmesi ve bir hava gücü kurulması için çalışmalar yaptı. 1956’da Ürdün’le İngiltere arasındaki antlaşmayı iptal etti. İngiltere de Ürdün’e yaptığı iktisadi yardımı kesti. Nisan 1957’de hükümetin Hüseyin ile görüş ayrılığına düşerek görevden aynlması ile siyasi bir bunalım başladı. Hüseyin, kendisini tahttan indirmek isteyen Mısır yanlısı general Ali Ebu Nawar’ın planını ortaya çıkardı. Orduya tümüyle egemen olan Hüseyin, Ürdün’ün birliğinin korunması konusunda ABD’nin desteğini sağladı. Parlamentonun ülke yönetimi üzerindeki etkisi azaldı. Ürdün, krala bağlı bir hükümet tarafından yönetilmeye başlandı.

Suriye ve Mısır’ın Birleşik Arap Cumhuriyeti’ni kurmasından sonra, kendisine bir bağlaşık arayan Hüseyin, 14 Şubat 1958’de Ürdün’ün Irak ile birleştiğini ilan etti. Ancak bu birlik 14 Temmuz 1958’de, Irak Kralı Faysal’ın bir darbeyle devrilmesi ve öldürülmesiyle son buldu. Hüseyin 1961’de Mısır Devlet Başkanı Nasır ile ilişki kurarak iki ülke arasındaki gerginliğin azaltılmasına çalıştı. Suriye’nin Mısır ile birliği bozmasından sonra ilişkiler yeniden kötüleş-tiyse.de kesilmedi.

Ürdün yönetimiyle ülkede yaşayan Filistinliler arasındaki ilişkiler ise özellikle, 1965’te el-Fetih örgütünün kurulmasından sonra giderek kötüleşti. 5 Temmuz 1967’de İsrail birliklerinin Mısır’a saldırması üzerine savaşa giren Ürdün, İsrail karşısında kesin bir yenilgiye uğradı. Kudüs ve Batı Şeria İsrail’in eline geçti. Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) de ülke içindeki gücünü artırmaya başladı. Gerillalar 9 Temmuz 1970’te kral Hüseyin’in bulunduğu konvoya ateş açtılar. 16 Eylül 1970’te askeri bir hükümetin kurulmasını sağlayan Hüseyin, 17 Eylül’de Amman’daki gerilla üslerine karşı saldırı emrini verdi. Şiddetli çarpışmalardan sonra Nasır’m aracılığıyla 26 Eylül 1970’te, Kahire’de FKÖ lideri Yasir Arafat ve Kral Hüseyin arasında anlaşmaya varıldı. Direnmeyi sürdüren gerillalar ise 1971 Ağustosu’nda tümüyle yenilgiye uğratıldı.

1974’ten sonra Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat’ın izlediği politikaya karşı çıkan Hüseyin Enver Sedat’ın İsrail’le uzlaşmasını onaylamadı. 1982’den sonra FKÖ ile yeniden iyi ilişkiler kuruldu, Filistinlilerle Batı Şeria’yı da kapsayan bir konfederasyon kurulması yolunda ilke anlaşmasına varıldı.

Hüseyin sonraki yıllarda güçlüklerle dolu bir politika izledi; İsrail’le askeri bir çatışmaya girmekten kaçındı; FKÖ’yle ilişkilerini düzeltti; Suudi Arabistan’la ve öteki ılımlı Arap devletleriyle daha yakın bağ kurmaya, onlardan mali yardım almaya çalıştı. Ayrıca ABD ve İngiltere’yle iyi ilişkiler sürdürdü. 1988’de, çekişme konusu olan Batı Şeria üzerindeki hak iddiasından ve orada yaşayan Filistinlileri Ürdün’ün temsil ettiği savından vazgeçti. Körfez Savaşı sırasında Irak’a karşı oluşturulan ittifaka katılmadı. Ölümünden sonra yerine oğlu II. Abdullah geçti.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski