İGNATİEV, Nikolay Pavloviç (1832 – 1908) Rus diplomat ve devlet adamı. 1856 -1878 arasında Rusya’nın dış politikasına yön vermiş, 1881 – 1882 yıllarında içişleri bakanlığı yapmıştır.
29 Ocak 1832’de St. Petersburg’da (bugün Leningrad) doğdu, 3 Temmuz 1908’de aynı kentte öldü. Muhafız Alayı’nda görev aldıktan sonra, 1851’de Genelkurmay Akademisi’ni bitirdi. 1856’da diplomat oldu. 1858’de bir kurulun başkanı olarak Orta Asya’ya giderek Buhara hanı ile bir dostluk ve ticaret antlaşması imzaladı. 1859’da Rusya ile Çin arasındaki doğu sınırını belirleyecek bir antlaşma imzalamak üzere Çin’e gönderildi. Rusya’nın dostluğu konusunda Çin’e güvence vererek bu ülkeyle 1860’ta Pekin Antlaşması’nı imzaladı. Bu antlaşmayla Amur Nehri’nin batısındaki tüm bölge ve Ussuri Nehri ile Büyük Okyanus arasında kalan bölge Rusya’nın denetimine geçti. Böylece Ruslar’m Asya’ da yayılmalarını ve Uzakdoğu’ya yerleşmelerini amaçlayan II. Aleksandr, bu alanda önemli bir başarı elde etmiş oldu.
İgnatiev Çin’den döndükten sonra, 1861-1864 arasında, Dışişleri Bakanlığı’nm Osmanlı imparatorluğu ve Uzakdoğu ile ilişkilerinden sorumlu olan Asya Bölümü’nün başkanlığını yaptı. 1864’te büyükelçi olarak İstanbul’a gitti. II. Aleksandr’ın Balkanlar’da yaşayan Slavlar’ı Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliğinden kurtarma politikası uyarınca Hıristiyan Slavlar’ı yönetime karşı kışkırttı. 1877’de Devlet Konseyi üyesi oldu, aynı yılın Şubat-Mart aylarında Berlin, Londra, Paris ve Viyana’ya yaptığı gezilerde, Batılı devletlerin Osmanlı-Rus anlaşmazlığında tarafsız kalmalarını sağlamaya çalıştı. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nı Rusya’nın kazanmasından sonra Mart 1878’de imzalanan Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması görüşmelerine Rusya temsilcisi olarak katıldı. Bu antlaşmayla Büyük Bulgaristan kuruldu, Sırbistan ve Karadağ bağımsız oldu. Ancak Batılı devletlerin çıkarlarıyla çelişen antlaşma koşulları, aynı yıl imzalanan Berlin Antlaşması ile önemli ölçüde değiştirildi. Rusya’nın Balkanlar’da kurmaya çalıştığı egemenliği silen yeni antlaşmanın karşısında olan ignatiev, diplomatik görevinden istifa etmek zorunda kaldı.
İgnatiev 1881’de çar III. Aleksandr’ın tahta çıkmasından sonra içişleri bakanlığına getirildi. Yönetimi sırasında, gelişen devrimci harekete karşı çok sert davrandı, Yahudiler’e karşı katliamlar düzenlenmesine izin verdi.
1882’de çar III. Aleksandr’a, ilk kez 1549’da toplanan bir tür halk meclisi olan Tarım Meclisi’nin (Zemsky Sobor) yeniden kurulmasını önermesi, Ignatiev’in anayasal bir yönetim biçimi kurmak istediğini düşünen çar tarafından görevinden alınmasına neden oldu. 1884’te Rusya’nın Orta Asya’daki bölgeleri için idari bir reform programı hazırlayan bir komiteye başkanlık etti. Yaşamının geri kalan bölümünde önemli bir siyasi görev üstlenmedi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi