KAYGILI, Osman Cemal (1890-1945) Türk, gazeteci ve yazar. İstanbul’un mahalle yaşamını yansıtan öykü ve romanlarıyla tanınmıştır.
İstanbul’da doğdu, 9 Ocak 1945’te aynı kentte öldü. Ortaöğrenimini Eğrikapı Merkez Rüştiyesi’nde yaptı. Daha sonra Menşei Kuttab-ı Askeriye’yi bitirdi ve Erkânı Harbiye-iUmumiye’de memurluğa başladı. 1909’da kıtaat-ı fenniyye müfettişliğinde kalem memuru oldu. Mahmut Şevket Paşa’nm ölümüyle sonuçlanan suikastla ilgisi görülerek Sinop’a sürüldü.
I.Dünya Savaşı sırasında seferberlik ilan edilmesi üzerine, bir süre gezici birliklerde kâtiplikle görevlendirildi. 1918’de hastalığı nedeniyle emekliye ayrıldı. Cumhuriyet’in ilanından sonra bir yandan çeşitli ilk ve orta dereceli okullarda öğretmenlik ederken bir yandan da serbest gazeteci ve yazar olarak çalıştı.
İlk yazısı 1920’de Eşek adlı gülmece dergisinde yayımlandı. 1920’lerin sonlarına değin gülmece yazılarıyla tanındı. Sonraları özellikle folklor bilgisine dayanan başarılı öyküleriyle ünlendi. İstanbul’un kenar mahalle yaşamını anlattığı öykü ve romanlarında kullandığı ustalıklı dille dikkati çekti. Özellikle 1938’de yayımlanan Çingeneler ve 1944’te yayımlanan Aygır Fatma romanlarıyla başarılı oldu. Çingeneler daha sonra TRT radyosunda da sürekli program olarak yayımlandı.
• YAPITLAR (başlıca): Öykü: Eşkıya Güzeli, 1925; Sandalım Geliyor Varda, 1938. Roman: Çingeneler, 1938; Bekri Mustafa, 1944; Aygır Fatma, 1944. İnceleme: İstanbul’da Semai Kahveleri ve Meydan Şairleri, 1937. Oyun: Üfürükçü, 1940.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi