KARMEN, Roman (1906-1978) SSCB’li kameraman ve belgesel film yapımcısı. 20. yy’ın en önemli siyasal olaylarını görüntülemiştir.
Odessa’da doğdu, 1978’de öldü. Bir süre dergi fotoğrafçısı olarak çalıştı. Rusya’nın en önemli sinema okullarından biri olan VGİK’den (Vsesoyuznyj Gosudarstvenyi İnstitut Kinematografıi-Moskova Devlet Sinema Teknik Okulu) kameraman olarak mezun olduktan sonra haber filmleri çekmeye başladı. 1936’da belgesel bir haber filmi yapmak üzere Ispanya’ya Igitti. Bir yıl süreyle burada kalarak Madrid’deki direniş hareketini belgeledi. 1938’de Çin’e gitti. Çin-Japon Savaşı sırasında belgesel film çalışmaları yaptı. 1939’da SSCB’ye döndü. II.Dünya Savaşı’nda 1941 ’de cepheye gitti. Leningrad kuşatmasını filme çekti. 1942’de tamamlanan Razgrom nemetskih voysk pod Moskvoy (“Alman Ordularının Moskova Yakınlarındaki Yenilgisi”) adlı filmin başkameramanlığını yaptı. Leningrad kuşatmasıyla ilgili görüntülerin büyük bir bölümünü 1965’te yapılan Velikaya oteçestvennaya (“Büyük Kurtuluş Savaşı”)adlı filmde kullandı.II.Dünya Savaşı’ndan sonra Almanya’da Nürnberg Mahkemeleriyle ilgili görüntüler saptadı. Son filmleri Hindistan, Küba ve İspanya üzerine belgesellerdir.
Karmen, çağın önemli siyasal olaylarım kamerasıyla izlemiş, sonradan birçok başka filmcinin yararlanacağı belgesel bir malzeme oluşturmuştur. Kamera kullanımında sineramaya benzer bir teknik geliştirerek görüntüye derinlik sağlamıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Razgrom nemetskih voysk pod Moskvoy, 1942, (“Alman Ordularının Moskova Yakınlarındaki Yenilgisi”); Sud narodi, 1947, (“Halkın Yargısı”); Şiroka strana moya, 1958, (“Uçsuz Bucaksız Ülkemiz”); Velikaya oteçestvennaya, 1965, (“Büyük Kurtuluş Savaşı”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi