İLYUŞİN, Vladimiroviç Sergey (1894-1977) SSCB’li uçak mühendisi ve tasarımcısı.
Vologda bölgesindeki Didyalevo kentinde doğdu, 1977’de öldü. 1914’te silah altına alınan ve bir süre HavaKuvvetleri’nde teknisyen olarak çalıştıktan sonra 1917’de pilot olan İlyuşin ertesi yıl Komünist Partisi’ne ve Kızılordu’ya katıldı. 1926’da Zhukovski Mühendislik Akademisi’ni bitirdi ve uçak tasarımcılığına başladı. Çeşitli askeri ve sivil amaçlı uçakların tasarımcılığı ve yapımcılığının yanı sıra Zhukovski Akademisi’nde dersler veren İlyuşin, orduda tuğgeneralliğe kadar yükselmiş ve SSCB Yüksek Sovyeti’nin ilk üç yasama döneminde milletvekili olarak görev almıştır.
Daha Zhukovski’de öğrenim gördüğü dönemde birçok planör model geliştiren İlyuşin 1936’da ilk motorlu uçağı olan TZKB-30’un yapımını gerçekleştirdi. Birçok yükselti rekorunun kırılmasını ve Moskova ile Vladivostok ve Miskoi Adası arasında hava bağlantısı kurulmasını sağlayan bu uçağın askeri amaçlı bir uyarlaması olan İL-D-5 ise II.Dünya Savaşı sırasında bombardıman uçağı olarak başarıyla kullanıldı.
İlyuşin 1939’da küçük, hızlı, alçaktan uçabilen ve askeri hedeflerin bombardımanına uygun saldırı uçaklarının ilk örneği olan İL-2 “Stormovik”i geliştirdi. Çok sayıda bomba ve roket taşıyabilen Stormovik saatte 450 km’yi bulan hızı ve arka bölümüne yerleştirilmiş makineli tüfeğiyle II.Dünya Savaşı’nda kullanılan saldırı araçlarının en etkililerinden birisi olarak tanındı.
Savaş sonrasında yük ve yolcu taşımacılığında kullanılacak uçak modellerinin yapımına yönelen ve 1946’da ilk çift motorlu yolcu uçağı olan IL-12’yi geliştiren İlyuşin daha sonra türbinli motorlu uçaklar üzerinde çalışmaya başladı ve 1957’de dört türboiticili pervaneli motor taşıyan İL-18, iki yıl sonra da İL-18 E ağır taşımacılık uçaklarının yapımını tamamladı. Motorlarının toplam gücü 9 bin BG’yi bulan ve 10 bin metre yükseklikten uçabilen İL-18 E, 3200 km’lik bir uçuş menziline sahipti. Herbiri yeni bir teknolojik aşamayı simgeleyen modeller geliştirmeyi sürdüren İlyuşin 1962’de, 186 yolcu taşıyabilen, saatte 900 km’lik bir hızla ve ikmalsiz olarak 9200 km yol alabilen, dört jet motorlu İL-62, daha sonra da yolcu kapasitesi 350 kişiye ulaşan İL-76 ve İL-86 uçaklarının yapımlarını gerçekleştirdi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi