Eduard Kummer Kimdir, Hayatı, Çalışmaları, Hakkında Bilgi

KUMMER, Ernst Eduard (1810-1893) Alman matematik bilgini. İdeal sayılar kuramının kurucusudur.

29 Ocak 1810’da Sorau’da (bugün Polonya’da Zary) doğdu, 14 Mayıs 1893’te Berlin’de öldü. İlahiyat öğrenimi görmek amacıyla girdiği Halle Üniversitesi’nde matematikle ilgilenmeye başladı. 1831’de mezun oldu ve öğretmenlik yapma hakkı kazandı. Bir yıl Sorau, on yıl da Liegnitz (bugün Polonya’da Legnica) kentlerindeki liselerde matematik ve fizik öğretmenliği yaptı. Bu dönemde gerçekleştirdiği matematiksel araştırmalarını yolladığı Jacobi tarafından matematik dünyasına tanıtılan Kummer, 1839’da Berlin Bilimler Akademisi’nin yazışma üyeliğine seçildi, 1842’de de Breslau Üniversitesi’nde (bugün Polonya’da Wroclaw) profesörlüğe getirildi. 1855’te Berlin Üniversitesi’nde, Dirichlet’in Göttingen’e gitmesiyle boşalan kürsüye atandı. Bir yandan da aynı kentteki Kriegsschuie’nin matematik öğretmenliğini üstlenmişti. Kriegsschule’deki görevini 1874’e değin sürdüren, 1863-1878 arasında Berlin Akademisi’nin matematik ve fizik bölümünün sekreterliğini yürüten ve çeşitli dönemlerde dekanlık ve rektörlük düzeyinde yönetsel görevler üstlenen Kummer 1883’te beller ğinin zayıflamaya başladığını ve birtakım yeteneklerini yitirmekte olduğunu bildirerek emekliye ayrıldı ve yaşamının son on yılını bilimsel etkinliklerden uzakta geçirdi.

Benzersiz bir öğretme yeteneği olan Kummer, Kronecker’e matematikçi olma isteğini daha lise sıralarında aşılamış, aralarında Georg Cantor’un da yer aldığı çok sayıda değerli matematikçinin yetişmesine ve gene çok sayıda matematikçinin değerinin anlaşılmasına yardımcı olmuştur. Buna karşılık kendi kişiliğini ön plana çıkarmaya hiçbir zaman kalkışmamış, derslerinde kendi çalışmalarından çok matematiğin temellerine ilişkin bilgilere ağırlık vermiş ve ders kitapları yazmaktan kaçınmıştır.

Kummer’in bilimsel çalışmalarının en değerli ürünü “ideal sayı” kavramıdır. Î843’te, Fermat’nın ünlü son teoremi için geliştirdiği kanıtta yer alan asal çarpanlara ayırma tekniğinin, Dirichlet’in de belirttiği gibi genel olarak geçerli olmayabileceğini anlayan Kummer, n, 2’den büyük bir tamsayı olmak koşuluyla xn+yn=zn eşitliğini sağlayan sıfırdan büyük x, y, z, tamsayılarının bulunamayacağını öne süren bu teorem üzerindeki çalışmalarını daha da yoğunlaştırdı ve karşılaştığı güçlüğü yenmesini sağlayacak olan ideal sayı kavramını geliştirdi. Fermat’nın son teoreminin bazı sayılar için kanıtlanmasını sağlayan bu kavram üzerindeki araştırmalarını yalnızca kendi çalışmasının gereksinimleriyle sınırlayan Kummer’in 1857’de Paris Bilimler Akademisi’nin Büyük Ödülü’nü almasını sağlayan bu buluşu daha sonra Dedekind ve Kronecker’in çabalarıyla sayılar kuramının önemli dallarından biri olan ideal sayı kuramına dönüştü.

Hamilton’ın ışık ışınları sistemine ilişkin araştırmalarından yola çıkarak, bugün Kummer düzlemi olarak bilinen dört boyutlu dalga düzlemi kavramını geliştiren ve Gauss’un hipergeometrik serilerle ilgili çalışmasına da diferansiyel denklemler kuramı açısından son derece değerli katkılarda bulunan Kummer 20.yy matematiğinin temellerini atan bilim adamlarının en önemlilerinden biridir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski