KOSINSKI, Jerzy (1933 – 3 Mayıs 1991, Manhattan, New York) Yahudi ve Polonya asıllı ABD’li yazar. Çağdaş psikolojik romanın önde gelen adla-rmdandır.
14 Haziran 1933’te Polonya’nın Lodz kentinde doğdu. Yahudi bir aileden geliyordu. Çocukluk yıllarında Alman işgalinin acılarını ve korkularını yaşadı. Soykırımdan kaçmak için gizlendikleri bir köyde, köylülerin kendisini ceza olarak dışkı dolu bir çukura atmaları sonucunda dokuz yaşındayken konuşma yeteneğini kaybetti. Altı yıl sonra geçirdiği bir kaza dilinin yeniden açılmasını sağladı. 1953’te Lodz Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü’nü bitirdi. 1955’te de aynı üniversitenin Tarih Böiümü’nde yükseklisans eğitimini tamamladı. 1955-1957 arasında Varşova’da Polonya Bilimler Akademisi’nde öğretim üyeliği yaptı.
1957’de Ford bursuyla ABD’ye gitti ve orada kaldı. 1960’ta Joseph Novak takma adıyla yazmaya başladı. 1965’te ABD uyruğuna geçti. Columbia, Wesleyan ve Princeton üniversitelerinde akademik çalışmalarda bulundu. 1970’ten 1973’e değin Yale Üniversitesi Tiyatro Okulu’nda ders verdi. Otuz altı dile çevrilen The Painted Bird (Boyalı Kuş) adlı romanıyla büyük ün kazandı. Bu kitap Fransa’da en iyi yabancı roman seçildi, Steps (Adımlar) adlı romanı da ABD’nin en büyük kitap ödülü olan Ulusal Kitap Ödülü’nü aldı. Being There (Bir Yerde) adlı yapıtı filme çekildi. Türkiye’de Merhaba Dünya adıyla gösterilen bu film yaygın bir başarı kazandı. Kosinski, Reds (“Kızıllar”) filminde aldığı rolle ilk kez sinema oyunculuğunu denedi.
20.yy’ın ikinci yarısının en önemli psikolojik roman yazarlarından biri sayılır. Polonya’daki siyasal sistemin bireyin üstünde buyurucu bir güç oluşturmasını eleştirdiği gibi, insanları tekdüze bir kalıba sokan Amerikan kitle kültürüne de karşı çıkmıştır. Anlatıda konu yerine olayları vurgulamayı seçmiştir. Ona göre konu, önceden saptanmış bir kader düşüncesinden doğar, oysa olaylar yaşanan anlardan çıkarılan bilinci ifade ederler. Kâbuslarla geçen çocukluk yıllarının malzemesini de kullanarak, okuyucunun karşısına irkiltici ve çarpıcı olaylar getirmiştir. Yapıtlarıyla bireyi ahlak ve duygu bakımından sürekli uyanık tutmaya çalışmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): The Future is Ours, Comrade, 1960, (“Gelecek Bizim, Yoldaş”); No Third Path, 1962, (“Üçüncü Bir Yol Yok”); The Painted Bird, 1965, (Boyalı Kuş); Steps, 1968, (Adımlar); Being There, 1971, (Bir Yerde); The Devil Tree, 1973, (Şeytan Ağacı); Cockpit, 1975, (Boşluk); Blind Date, 1977, (Kör Randevu); Passion Play, 1979; Pinball, 1982.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi