KONSTANTİNOS XI (1405-1453) Bizans imparatoru. Mora Yarımadası’nı yeniden fethetmesine karşın Bizans İmparatorluğu’nun çöküşünü önleyememiştir.
8 Şubat 1405’te Constantinopolis’te (İstanbul) doğdu, 29 Mayıs 1453’te aynı yerde öldü. Asıl adı Dragases Palaeologos’dur. II.Manuel’in oğludur. Palaeologos hanedanının geleneklerine uygun olarak genç yaşta Karadeniz kıyı kentlerinin yönetimini üstlendi.
Kendisine karşı özel bir sevgi besleyen en büyük kardeşi, VIII. İoannes adıyla 1425’te imparator olunca Mora’da bulunan öbür kardeşi de II.Theodoros adıyla bağımsızlığını ilan etti. Bunun üzerine kardeşinin yerini almakla görevlendirilen Konstantinos Mora’ya vardığı sıralarda II.Theodoros tutumundan vazgeçerek anlaşma yoluna gitti. Konstantinos daha sonra Mora Yarımadası’nın büyük bir bölümünü işgal altında tutan Franklar’ın üzerine yürüdü. 1428’de Glarentza kentini ele geçirdi ve kent tekfurunun kızıyla evlendi. Patras’ı da ele geçirerek 1430’a değin süren savaşlar sonucunda Mora Yarımadası’nın kuzeyini bütünüyle Bizans denetimi altına aldı, iki yıl sonra küçük kardeşi Thomas bölgedeki Frank egemenliğinin son kalıntılarını da ortadan kaldırınca, 1204’teki IV. Haçlı Seferi’nden beri işgal altında bulunan Mora Yarımadası yeniden Bizans egemenliği altına girmiş oldu. Böylece Konstantinos da büyük bir ün kazandı.
VIII.İoannes 1437-1440 arasında Ferrara-Floransa konsüllüğü görevini yürütürken, Konstantinos da İstanbul’da imparator naibi olarak kaldı. Bundan sonraki yıllarda Mora’yı yöneterek Bizans’ın son parlak günlerini yaşattı. Kardeşi VIII. İoannes taht için bir varis bırakamadan ölünce, Ocak 1449’da imparator ilan edildi. 12 Aralık 1452’de Roma’nın baskısına dayanamayarak Ayasofya’da mezhep birliğinin ilan edilmesine izin vermek zorunda kaldı. Bu ödün Bizans içinde karışıklıklara yol açtığı gibi, Osmanlı kuşatması altında bunalan ülkeye Avrupa ülkelerinden güçlü bir yardım ve destek gelmesini de sağlayamadı. XI.Konstantinos elinden gelen büyük çabayı göstererek 1453 Nisan’ında başlayan İstanbul kuşatmasına karşı koymaya çalıştı. Ancak 29 Mayıs 1453’te İstanbul düşerken, kendisi de surların üzerinde öldürüldü.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi