DESPIAU, Charles (1874-1946) Fransız, heykelci. Klasikçi bir anlayışla yaptığı çıplak heykelleri ve portre-büstleri ile tanınmıştır.
4 Kasım 1874’te Mont-de-Marsan’da doğdu, 30 Ekim 1946’da Paris’te öldü. Paris’te Güzel Sanatlar Okulu’nda, Louvre ve Fransız Anıtları müzelerinde eski ustaları ve yapıtlarını inceledi. Bu çalışmalar onun sanat kişiliğinin ve üslubunun yönlenmesine yardımcı oldu. 1907’de Okuyan Genç Kız ve Land.es’ li Kiiçük Kız gibi yapıtlarıyla Rodin’in dikkatini çekti, onun asistanı oldu. Beş yıl süreyle birlikte çalıştılar. 1920-1922 arasında Despiau doğduğu kentte büyük ölçekte bir savaş anıtı yaptı. 1923’te Salon d’Automne ve kurucularından biri olduğu Salon des Tuilleries sergilerine katıldı. Yaptığı savaş anıtı ve bu sergilerdeki başarısı, adının Fransa içinde ve dışında yayılmasına yol açtı.
Despiau’nun yapıtları büyük çıplak heykeller, portre-büstler ve Terra-cotta’lar (pişmiş toprak heykelcikler) olmak üzere üç grupta toplanabilir. Rodin’ in asistanı olduğu yıllarda ondan etkilenmişse de, bir süre sonra onun romantizmine karşı bir tavırla, basit ve dolaysız bir anlatıma dayanan kendi üslubunu geliştirmiştir. Klasik Yunan etkisinin görüldüğü çalışmalarında, dramatik hareket ve yaklaşımlardan özellikle kaçınarak, durgun ve yalın görünümlü yapıtlar ortaya koymuştur.
Despiau, çıplak kadın heykellerinde, ince uzun vücutlu eklem yerleri çok hafif belirtilmiş çıplak erkek heykellerine oranla daha olgun biçimlere ulaşmıştır. Taslak olarak yaptığı çizimler de eleştirmenlerce başarılı bulunur.
Despiau öncü (avant-garde) ressamların portreden vazgeçtikleri ve akademik sanat yanlılarının da yalnız dış görünüşe önem vererek, yüzeysel çalışmalar ortaya koydukları bir dönemde çalışmıştır. Yapıtlarına coşku ve duygu katmaya, insan yaratılışının ince, narin ve cana yakınlığı düşüncesini yaymaya çalışmıştır. Bu anlamdaki en önemli yapıtları, Maillol ile benzer özellikler gösteren portre-büstleridir. Bu çalışmalarında genellikle, tazelik, saflık ve canlılıklarını adeta bir maske arkasına saklayan ve bu nedenle gizemli bir izlenim bırakan genç kadın yüzlerini işlemiştir. Bunların tümünde, özellikle de Maria Lani adlı büstünde, yüzler, renkli bir iç dünyayı, zengin bir ruh halini ve yoğun duyguları sınırlamaya çalışır gibidir. Despiau’nun bütün biçimlerinde bir ağırbaşlılık ve içedönüklük göze çarpar, insan figürlerinde gözlerin durgun, dudakların kıpırtısız, yüzlerin duru ve açık olmasına özen göstermiş, böylece varlığı kolayca algılanan duygu yoğunluğunun tanımlanması için hiçbir ipucu vermemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Landes’li Küçük Kız, 1907; l Okuyan Genç Kız, 1907; Sivri Burunlu Kadın,OM’, Savaş Anıtı, 1920-1922, Mont-de-Marsan; Madam Derrain’in Başı, 1922; Dinlenen Atlet, 1923; Faunesse, 1924; Madam Othon Fries, 1924; Flavva, 1925, Ulusal Modern Sanatlar Müzesi, Paris; Line Aman-Jean, 1925; Dominique, 1926; Dr. Sabouroud, 1929; Matmazel Bianchini, 1929; Maria Lani, 1929; Prenses Murat, 1934; Apollon, 1936-1946; Assia, 1938; Andre Dıtnoyer de Segonzac, 1946, Jacaueli-ne’in Büstü.
• KAYNAKLAR: W.George, Despiau, 1959.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi