DENIS, Hector (1842-1913) Belçikalı sosyolog ve iktisatçı. Organik bir toplum anlayışım savunmuştur.
Braine-le-Comte’da doğdu, Brüksel’de öldü. Brüksel Üniversitesi’nde ahlak ve ekonomi-politik profesörlüğü ve Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü’nde başkanlık yaptı. Yaşamının 20 yılı boyunca Belçika Temsilciler Meclisi üyesi olan Deniş, ölümüne dek burada sosyalist grubun liderliğini yürüttü. La liberte, Rive gauche ve Revue de philosophie positive gibi dergilerde yazılar yazdı.
Proudhon ve Comte’tan etkilenmiş olan Deniş, pozitivist görüşe bağlı olarak organik bir toplum anlayışını savunuyordu. Ona göre sosyalizm bir son nokta olmaktan çok toplumsal gelişim sürecinde bir evreydi. Deniş toplumsal karşıtlıkların zaman içinde uzlaşabileceklerini düşünüyordu. Deniş önce 1897’de, daha sonra genişletilerek iki cilt halinde 1904-1907 arasında yayımlanan Histoire des systemes economiques et socialistes (“Ekonomik ve Sosyalist Sistemlerin Tarihi”) adlı eserinde Hume, Smith, Malthus, Ricardo, Sismondi, Owen ve Thompson gibi düşünürlerin görüşlerini özetlemiştir.
iktisadi konularla da yakından ilgilenen Deniş 1895’te 2 cilt olarak yayımlanan La depressıon econo-mique et sociale et l’histoire des prix (“Ekonomik ve ToplumsalBunalım ve Fiyatların Tarihi”) adlı yapıtında iktisadi bunalımları tek bir nedene dayanarak açıklamak yerine, bunalıma yol açabilecek birçok etmeni istatistiksel olarak incelemiş ve sabit sermaye arzındaki artışın yol açabileceği sonuçlar üzerinde durmuştur.
Mali konularda da geniş bir bilgi sahibi olan Deniş 1889’da yayımlanan L’impot (“Vergi”) adlı çalışmasında kamu mâliyesi ve vergilendirme konularında genel bir kuram oluşturmaya çalışmıştır. Ona göre, toplumsal ihtiyaçların devlet tarafından artan ölçüde karşılanması kamu harcamalarında artışa yol açacaktır.
•YAPITLAR (başlıca): L’impbt sur le reverıu, 1881, (“Gelir Vergisi”); L’impot, 1889, (“Vergi”) La depression economi-que et sociale et l’histoire des prix, 1895, (“Ekonomik ve Toplumsal Bunalım ve Fiyatların Tarihi”); Histoire des systemes economiques et socialistes, 1897, (“Ekonomik ve Sosyalist Sistemlerin Tarihi”).
•KAYNAKLAR: G.de Greef (der.), Discours philosophiques d’Hector Deniş, 1919.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi