Alfred Fouillée (1838-1912) Fransız, sosyolog ve filozof. Doğabilimlerinin belirlenimci bulgularıyla geleneksel metafiziği bağdaştırmaya çalışmıştır.
Alfred Fouillée, 18 Ekim 1838'de Fransa'nın La Pouëze kentinde doğmuştur ve 18 Mart 1912'de Paris'te vefat etmiştir. Fouillée, Fransız filozof, eğitimci ve toplum bilimci olarak tanınır. École Normale Supérieure'de (Yüksek Normal Okulu) felsefe eğitimi aldı ve daha sonra felsefe alanında kariyerine devam etti.
Fouillée'nin çalışmaları geniş bir yelpazede odaklanmıştır, ancak en çok sosyal psikoloji ve etik alanlarında yaptığı katkılarla tanınır. Fouillée, toplumun işleyişini anlamak için sosyal psikoloji ve etik arasındaki bağlantıları araştırdı. "Sosyal Fizik" terimini kullanarak toplum bilimine ve etik teorisine yeni bir bakış açısı getirdi.
Ayrıca, eğitim felsefesi alanında da önemli katkılarda bulunmuştur. Eğitimin, bireyin karakter gelişimi ve toplumun iyiliği için temel bir öneme sahip olduğunu savundu.
Fouillée'nin felsefi ve eğitim felsefesi üzerine eserleri, Fransız felsefe geleneğinde önemli bir yer tutar. Özellikle, toplumsal sorunlara felsefi bir yaklaşım getirme çabası ve etik kuramındaki çalışmalarıyla tanınır.
Fouillee, insan tinini ve dolayısıyla insanın toplumsal ortamım değiştirebilecek özellikte olan bu gücü, bilinç olgularının evrensel niteliği olarak görmüştür. Bu kavramın hem tini, hem de doğayı yorumlamaya yeterli olduğu inancındadır. 1872’de yazdığı Liberte et Determinisme’de (“Özgürlük ve Belirlenimcilik) tüm düşüncelerin bir güç olduğunu benimsemenin, özgürlük düşüncesini de benimsemeyi gerektirdiğini savunmuştur. Özgür varlık, kendi seçeneklerini kendisi yaratır. Böylece kendi kendini, belirlenmemiş olarak, edime geçirir.
‘ Psychologie des idees-forces (“Düşün-güçierin Psikolojisi”) yapıtında, tinin tüm yaşamın, özellikle de anlıksal yaşamın, bilinç-ediminden yola çıkarak nasıl geliştiğini gösterir. Anlık ya da bilinç, yalnızca bir gölgeolgu değil edime yönelten bir varlıktır.lstenç, anlak ya da ustan ayrılamaz. İstencin uygulandığı durumlardan onun etkilediği başka varlıklar ve nedensellik gibi anlıksal kategoriler çıkarsamr.
Morale des idees-forces (“Düşün-güçlerin Ahlakı”) adlı yapıtında, Fouillee, güçlü toplumsal yönelim taşıyan bir ahlak anlayışı geliştirdi. Ona göre ahlaka dayalı seçim, düşün-güçlerin, idealler biçiminde ortaya çıkan çekici ya da inandırıcı niteliğine göre belirlenir. Bilinç, yalnızca kendisini değil, başkalarım da ayırt eder, insan yalıtılmış bir yaşam süremeyeceğine göre, Özgeci olmak zorundadır. Bu nedenle anlaka uygun tutum, ancak toplumsal yararlılık ortamında açıklanabilir.
Fouillee, dizgesini îstençci idealizm olarak adlandırmıştır. Metafiziği, fiziksel olarak kavranabilen-le sınırlayarak, Belirlehimciiik’le çelişmediğini göstermeye çalışmıştır.
Alfred Fouillée'nin önemli bazı eserleri
"La Liberté et le Déterminisme" (Özgürlük ve Belirlenim)
"La Psychologie des idées-forces" (Kuvvet Fikirlerin Psikolojisi)
"Le Mouvement idéaliste et la Réaction contre la Science positive" (İdealist Hareket ve Pozitif Bilime Karşı Tepki)
"La Science sociale contemporaine" (Günümüz Sosyal Bilimi)
"Les Fondements de la psychologie contemporaine" (Günümüz Psikolojisinin Temelleri)
"L'Évolutionnisme des idées-forces" (Fikirlerin Kuvvetlerinin Evrimi)
"L'Éducation intellectuelle et morale" (Zihinsel ve Ahlaki Eğitim)
"La Morale, l'art et la religion d'après Guyau" (Guyau'ya Göre Etik, Sanat ve Din)
"Le Rôle actuel de la philosophie" (Felsefenin Şu Anki Rolü)
"Le Problème de la certitude" (Kesinlik Problemi)
Bu eserler, Fouillée'nin felsefi düşüncelerinin, toplum bilimine ve eğitim felsefesine katkılarının önemli örnekleridir.