FAHRENHEİT, Gabriel Daniel (1686-1736) Alman, mucit. Kendi adı ile bilinen termometre düzenini geliştirmiştir.
24 Mayıs 1686’da Danzig’de (bugün Polonya’da Gdânsk) doğdu. 16 Eylül 1736’da La Haye’de öldü. 1701’de anne ve babasının birdenbire ölümünden sonra çırak olarak çalışmak üzere gönderildiği Ams-terdam’da bilimsel aletlerin yapımıyla ilgilendi. 1701’de bilgisini artırmak amacıyla Almanya’yı adım adım dolaşarak birçok bilim adamı ve bilimsel alet yapımcısıyla tanıştı. 1714 yılında yapmış olduğu termometrelerden biri Açta eruditorium dergisinde tanıtılan, 1717’de Amsterdam’a dönerek bilimsel alet yapımım sürdüren Fahrenheit, 1724’te Royal Society’ye üye seçildi, aynı yıl bu derneğin dergisinde çıkan beş kısa Latince makalesi dışında bilimsel yayın yapmadı.
Fahrenheit’in döneminde bilimsel araştırmaların gerektirdiği aletleri üretenler evrensel sabitleri belirleme ve önemli değişkenlere ilişkin duyarlı ölçümler yapma konusundaki katkıları nedeniyle bilimsel çalışmaların öncüleri arasında yer alırlardı. Fahrenheit da bir alet yapımcısı olarak camın sıcaklıkta genişlemesi, alkol ve cıvanın sıcaklığa karşı duyarlılığı ve hava basıncının kaynama noktalan üzerindeki etkisini incelemiş, kaynama noktasının basınçla değişimi ilkesine dayanan bir barometre ve bir yoğunlukölçer de geliştirmişti. En önemli bilimsel katkısı ise kendi adı ile bilinen standart termometre düzenini bulmasıdır.
İlkel termometreler Fahrenheit’tan yüz yıl kadar önce geliştirilmiş ve termometre yapımındaki birçok problem de çözülmüş olmakla birlikte, 18.yy’m başlarında değişik ülkelerdeki bilim adamlarının sıcaklık ölçümlerini Karşılaştırmalarına olanak sağlayan standart bir sistem henüz gerçekleştirilmemişti. İlk kez 1701’de Roemer iki sabit noktaya dayanan bir düzen geliştirmiş, ancak buluşunu yayımlamamıştı. Fahrenheit 1708’de Roemer’i ziyaretinden sonra kendi termometrelerini de bu iki sabit noktalı sisteme göre düzenlemeye çalıştı. Ancak “kan sıcaklığına” ilişkin bir yanlış anlama nedeniyle Fahrenheit’m önerdiği ilk sistemde Roemer’inkinden farklı olarak “normal” (sağlıklı) bir insanın sıcaklığını 90°, suyun donma noktasını ise 30° olarak tanımladı. Ayrıca, Amontons’un cıva üstüne araştırmalarından yararlanarak termometrelerinde alkol yerine cıva kullanmaya başladı. 1717’de ise kullandığı sabit noktalar 32° ve 96° olarak değiştirildi. Fahrenheit bu sistemde suyun kaynama noktasını birkaç derecelik bir yanılgıyla 212° olarak belirledi. Ölümünden sonra suyun donma noktası 32°’nin de yanı sıra suyun kaynama noktası 212° ikinci sabit nokta olarak alındığında, normal vücut sıcaklığı 96° yerine 98,6° olarak saptandı. Bu yeni biçimiyle Fahrenheit ısıölçüm sistemi Hollanda’ da ve İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
Fahrenheit termometre dahil bilimsel gözlemlerdeki duyarlılık düzeyini önemli ölçüde artıran aletleriyle denel fiziğinin 18.yy’da gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi