ESAD FEYZİ (1874-1902) Osmanlı hekim ve bilim adamı. Türkiye’de ilk kez X ışınlarını kullanarak, tıpta radyografi (röntgen) uygulamasını başlatmıştır.
İstanbul’da doğdu, aynı kentte öldü. Davutpaşa Askeri Rüşdiyesi’nde ve Tıbbiye İdadisi’nde öğrenim gördükten sonra 1897’de yüzbaşı rütbesiyle Askeri Tıbbiye’yi bitirdi. Fizik öğretmeni Antranik Paşa ile doğabilimler öğretmeni İsmail Ali’nin yardımcılığına atanarak öğretim kadrosuna katıldığı Tıbbiye’ye bir fizik laboratuvarı kazandıran Esad Feyzi’nin depremler ve dağların oluşumu gibi konuları ele aldığı Ilmii’l-Arz ve’l-Maadin (“Yerbilim ve Madenler”)
adlı bir tek kitabı basılmıştır.
1895’te Alman fizikçi Röntgen’in bulduğu ve özelliklerini açıkladığı X ışınlarının tıptaki kullanımını araştıran Esad Feyzi, 1897 Türk-Yunan Savaşı sırasında Yıldız Hastanesi’nde görevlendirilince çalışmalarını uygulama alanına geçirdi. Askeri Tıbbiye’ den arkadaşı Rifat Osman’la birlikte, yaralı bir askerin sağ elindeki kurşunun yerini X ışınlarıyla saptamayı başardı ve Türkiye’de röntgen uygulamasını başlatarak özellikle iç hastalıkları hekimliği ile cerrahiye değerli bir tanı aracı kazandırdı.
Esad Feyzi’nin “Röntgen Şuaatının Sureti İstihsali, Havassı, Mahiyeti ve Tatbikat-ı Tıbbiyesi” (“Röntgen Işınlarının Elde Edilmesi, Nitelikleri, ve Tıpta Uygulanması”) adlı makalesi ile çektiği ilk röntgen filmi, Besim Ömer Akalm’ın Nevsal-i Afiyet adlı sağlık yıllığında açıklamalı olarak yer almıştır.
• YAPITLAR (başlıca): İlmü’l-Arz ve ’l Maadin, 1898.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi