ENRIQUES, Federigo (1871-1946) İtalyan geometri bilgini, düşünür, matematik ve bilim tarihçisi. Cebirsel geometrinin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
5 Ocak 1871’de Livorno’da doğdu, 14 Haziran 1946’da Roma’da öldü. 1891’de Pisa Üniversitesi’ni bitirip, bir yıl kadar aynı üniversitede, ardından Roma ve Torino’da lisansüstü çalışması yaptıktan sonra Bologna Üniversitesi’nde izdüşümsel ve tasarı geometri dersleri vermeye başladı. 1896’da aynı üniversitede profesörlüğe yükseltilen ve 1923’e değin bu görevi sürdüren Enriques, o tarihte Roma Üniversitesi’nin çağrısını kabul ederek yüksek geometri kürsüsü başkanı oldu. Bologna Universitesi’nde başladığı felsefe çalışmalarının yanı sıra bilim tarihi ile bilgikuramına yönelerek, Roma Universitesi’ne bağlı Ulusal Bilim Tarihi Enstitüsü’nün kuruluşunu örgütledi. 1938’de, Faşist yönetimin baskıcı tutumu nedeniyle öğretim görevinden emekliye ayrıldı.
Çok değişkenli cebirsel fonksiyonlar kuramı, cebirsel geometri ve hiper-uzayların diferansiyel geometrisi alanındaki çalışmalarıyla matematiğin gelişmesine katkıda bulunan Enriques, özellikle cebirsel yüzeylerin geometrik incelemesinin ve sınıflandırılmasının temellerini atmıştır. Cebirsel geometri konusunda yayımladığı iki önemli inceleme, biri İtalyan matematikçilerinin bu alana katkılarını özetleyen, öbürü de kendisinin aynı alandaki çalışmalarının tümünü içeren temel kaynaklardır. Severi ile birlikte hazırladığı ve 1907’de Paris Bilimler Akademisi’nin Bordin Ödülü’nü kazandığı hipereliptik yüzeylere ilişkin incelemesi ise, hiper-uzayların diferansiyel geometrisi alanındaki en önemli çalışmasıdır.
1907-1913 arası İtalyan Felsefe Derneği’nin başkanlığını yapan, matematik dergilerindeki eğitici yazıları ve ders kitaplarıyla ülkesinde matematik eğitiminin gelişmesine yön veren Enriques, bilim felsefesi ve bilgikuramma ilişkin yapıtlarıyla da bilimsel düşünceyi etkilemiştir. Geometrinin temelleriyle görme ve dokunma duyuları arasında ilişkiler kurmuş, mekaniğin ilkelerine ilişkin bir çalışmasında da sonradan Einstein’ın geliştireceği genel görelilik kuramının bazı temel ilkelerini öngörebilmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Corıferenze di geometria: Fonda-menti di una geometria iperspaziale, 1894-1895, (“Geometri Dersleri: Hiper-uzaylar Geometrisinin Temelleri”); Problemi della scienza, 1906, (“Bilimin Sorunları”); Scien-za e razionalismo, 1912, (“Bilim ve Akılcılık”); Lezioni sulla teoria geometrica delle equazioni e delle funzioni algebriche, 4 cilt, 1915-1934, (“Cebirsel Denklemlerin ve Fonksiyonların Geometrik Kuramı Üstüne Dersler”); Per la storia della logica, 1922, (“Mantık Tarihi İçin”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi