DOUGLASS, Frederick (1817-1895) ABD’li siyah önder. Köleliğin kaldırılması için çalışmıştır.
7 Şubat 1817’de Maryland Eyaleti’nde Tuckahoe’ da doğdu, 20 Şubat 1895’te Washington’da öldü. Asıl adı Frederick Augustus Washington Bailey’dir, Annesi zenci bir köle, babası ise bir beyazdı. Küçük yaşta annesinden ayrılarak, Maryland’deki bir çiftlikte yaşayan büyükannesinin yanma gönderildi. 8 yaşında Baltimore’da, Hugh Auld ailesinin yanında uşak olarak çalışmaya başladı. Bayan Auld, eyalet yasasını çiğneyerek Frederick’e okuma yazma öğretti. Ancak kocası bunu olumsuz karşılayınca dersler kesildi. Frederick bilgisini kendi çabasıyla ilerletmeye çalıştı. Sahibi ölünce tarım işçisi oldu, daha sonra Baltimore’a gemi kalafatçısı olarak kiralandı. 1838’de bir denizcinin kâğıtlarıyla New York’a kaçtı. New Bedford’a giderek adım Douglass olarak değiştirdi. Güney’den özgür bir siyahla evlendi, işçi olarak çalıştı.
Douglass, Kuzey’de güçlenmeye başlayan kölelik karşıtı harekete katıldı. Massachussets Eyaleti’nde Nantucket’te bir toplantıda yaptığı konuşmadan sonra Massachussets Köleliğe Karşı Olanlar Derneği üyeliğine seçildi. İyi bir hatip olan Douglass, çeşitli toplantılarda kölelerin insanlık dışı yaşam koşullarını anlattı.
1845’te Narrative of The Life of Frederick Douglass (“Frederick Douglass’m Yaşam Öyküsü”) adlı otobiyografisini yayımladı. Ancak bunun üzerine eski sahibinin kendisini bulmasından korkarak İngiltere’ye gitti. İki yıl burada yaşadı, özgürlüğünü satın alabilecek kadar para biriktirerek Amerika’ya döndü. Rochester’a yerleşerek North Star adında bir gazete çıkarmaya başladı.
1861’de başlayan İç Savaş sırasında Abraham Lincoln’ün danışmanlığını yaptı. Kuzey ordusuna zenci asker toplanmasında büyük yardımı oldu. Zenci askerlerin ordu içinde etkinliğinin artırılmasını sağladı.
1865-1877 arasında özgürlüğüne kavuşan kölelerin vatandaşlık baklan için çalıştı. Bu konudaki tartışmalarda resmi sıfatı olan tek siyah Douglass’tı. Bundan sonra devletin çeşitli kademelerinde görev aldı. Birleşik Devletler adına Columbia bölgesinin güvenlik işleri müdürlüğü, Haiti Cumhuriyeti başkonsolosluğu ve Santo Domingo maslahatgüzarlığı yaptı. Son görevinden istifa ederek ayrıldı.
Köleliğin kaldırılması için çalışan Douglass, bu amaçla yapılan şiddet eylemlerine karşıydı. Kölelikten kurtuluşun yalnızca zincirlerden kurtulmak değil, sosyal ve iktisadi alanda da eşit haklar elde etmek olduğunu savunuyordu. Kadın hakları hareketinin de destekleyicisiydi.
• YAPITLAR (başlıca)’.Narrative of The Life of Frederick Douglass, 1845, (otobiyografi), (“Frederick Douglass’m Yaşam Öyküsü”); My Bondage and My Freedom, 1855, (otobiyografi), (“Tutsaklığım ve Özgürlüğüm”); Life and Times of Frederick Douglass, 1881, (otobiyografi), (“Frederick Douglass’m Yaşamı ve Dönemi”).
• KAYNAKLAR: A. Bontemps, Free at Last:The Life of Frederick Douglass, 1971; P.S.Foner, Frederick Douglass: A Biography, 1964.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi