ETHEREGE, George (1634-1691) İngiliz oyun yazarı. Restorasyon dönemi İngiliz tiyatrosunun, Saray çevresini anlatan oyunlarıyla tanınan tipik sanatçılarındandır.
Oxfordshire’da doğdu, Paris’te öldü. Yaşamı üstüne edinilen ilk bilgi, üç komedisinden birincisi olan Comical Revenge or Love in a Tub’ın (“Gülünç İntikam ya da Küvette Aşk”) 1664’te Londra’da sahnelendiğidir. Etherege, bu dönemde kısa bir süre Cambridge’de kaldı. Avrupa’yı gezdikten sonra Londra’daki resmi öğrenci yurtlarından birine yerleşti. İlk oyunu ona büyük başarı ve ün sağladı. Böylece, oldukça rahat yaşamaolanağıbuldu,1668’de SheWould If She Could (“Yapabilse Yapardı”) adlı ikinci, 1676’da da The Man of Mode or Sir Fopling Flutter (“Prensip Sahibi ya da Sir Fopling Flutter”) adlı üçüncü ve son komedisini yazdı. Aynı yıl yaşamını tehlikeye sokan bir çatışmadan kurtulmak için İngiltere’den kaçtı. 1685’te, Hollanda’da La Haye’de Kral II. Charles’ın temsilciliğini yaparak diplomatik alanda adını duyurdu. Onun ölümünün ardından tahta çıkan II. James’e hizmet için 1688’e değin Almanya’da Ratisbon’da (Regensburg) kaldı. Mektuplarında yer alan saray dedikoduları ve tiyatroya ilişkin tartışmalardan da anlaşıldığına göre sonraki yıllarda da soylular arasında yaşamayı sürdürdü. Ancak, II. James’in düşmesiyle Paris’e gitmek zorunda kaldı ve yaşamının geri kalan bölümünü orada geçirdi.
Etherege, Kral II. Charles’ın sarayında, tiyatronun büyük ilgi gördüğü bir dönemde ve çevrede yetişti. Elizabeth döneminde ortaya çıkan comedie of manners (tavırlar komedisi) tarzındaki oyunları saraya o tanıttı. Restorasyon döneminin en önemli temsilcilerinden sayılan Etherege, bu oyunları, zamanın toplumsal yaşamının en ince ayrıntılarının sergilendiği örnekler haline getirdi. Oyunlarında ele aldığı çevreyle aynı ahlak değerlerini paylaşması, bakış açısını etkilemiştir. Saraydaki cinsel yozlaşmayı, acımasız, bencil ve züppece yaşamı yansıtmış, ancak bu yaşantıya temel bir eleştiri getirmemiştir. Karakterlerini, gerçekçi çizilmiş saraylılar oluşturur. Gene de, bu yaşantının ve kişilerin saçma yanlarını bir güldürü öğesi olarak kullanır. Oyunları hem tarih, hem de tiyatro açısından çok önemli belgeler olarak görülür. Eleştirmenlerce ahlaksızlık olarak değerlendirilmelerine karşın, bu özellik aynı zamanda çağın yaşam biçimini de yansıtır.
Etherege’nin üç oyunu, ahlak anlayışlarıyla değil, parlak ve ince bir zekânın ürünü olmaları ve oyun kişilerinin gerçekliği, canlılığı nedeniyle sevilmiş ve birçok kez sahnelenmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Comical Revenge or Love in a Tub, 1664, (“Gülünç İntikam ya da Küvette Aşk”); She Would If She Could, 1668, (“Yapabilse Yapardı”); The Man Of Mode or Sir Fopling Flutter, 1676, (“Prensip Sahibi ya da Sir Fopling Flutter”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi