DUHAMEL, Georges (1884-1966) Fransız, romancı. 20. yy’ın küçük adamını simgeleyen Salavin adlı roman kişisini anlattığı dizi romanlarıyla uluslararası bir üne ermiştir.
30 Haziran 1884’te Paris’te doğdu, 13 Nisan 1966’da Paris yakınında Valmondois’de öldü. 1909’da tıp öğrenimini bitirdi. Edebiyat ve şiirle ilgilendi. l’Abbaye Creteii’de (Creteil Manastırı) toplumsal baskılardan kurtulmak için bir araya gelen Rene Arcos, Charles Vildrac ve Jules Romains gibi sanatçılar topluluğuna katıldı. Topluluk felsefe eğitimi görmüş olan Romains’in etkisiyle 1920’ierde Fransız şiirinde urıanimisme hareketini başlattı. Amerikalı şair Walt Whitman’m evrensel kardeşlik savlarını temel alan unanimisme “topluluk ruhunu” savunur. Bu anlayışa göre insan bir birey olduğu kadar fabrika, okul, kent ya da benzeri bir topluluğun üyesidir, ve bu topluluklar arasında kardeşlik bağları vardır. Hareket şiirde toplumsal lirizm ve insancıl bir yaklaşımı dile getirmiştir. Duhamel I.Dünya Savaşı’na doktor olarak katıldı, cephede yaralı askerlerin bakımı ile uğraştı.
İlk iki kitabı Vie des martyrs (“Kurbanların Yaşamı”) ve Civilisation (Yaralılar) savaş yıllarının ürünüdür. Yaralılar insanın teknolojiye tutsak olmasının yarattığı sorunları işler. Kitap, 1918 Concourt Ödülü’nü kazandı. Duhamel’e göre, insanlığın yararına bir uygarlık yalnızca bilim ve tekniğe dayanmamak estetik değerlere ve. geleneklere de bağlı kalmalıydı.
1920-1932 arasında Vie et aventures de Salavin dizisini kaleme aldı. Bu yapıtları onu, güçlü bir romancı olarak bütün dünyaya tanıttı. Dizinin kahramanı Salavin, 20. yy’ın bir küçük adamıdır. Duhamel ona yaşamı keşfettirir; duyarlığın, geniş bir düşsever-liğin etkisine kendini kaptırmış olan Salavin, günlük tedirginliklerin, acıların, ıstırapların engelini aşarak kurtuluşa kavuşmak ister. Romanda, Balzac geleneğini sürdüren Duhamel, bir doktor ve biyoloji uzmanı olarak, klinik gözlemlerinden de yararlanır.
Yazar, 1933-1941 arasında da, olgunluk döneminin yapıtı sayılan Chronique des Pasquier (“Pasquier’ lerin Tarihi”) dizisini yayımlar. Otobiyografik yönü ağır basan bu dizide kurtuluş ve huzura varabilme yolunun, yoğun bir çalışma sonucunda ulaşılan başarılardan geçtiği anlatılır. Duhamel, 1945’te Academie Française üyeliğine seçilmiştir.
1954’te Türkiye’ye gelerek bir dizi konferans vermiş olan Duhamel, ABD’yi, Sovyetler Birliği’ni ve Afrika’daki bazı ülkeleri de gezmiş konuşmalar yapmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Vie des martyres, 1917. (“Kurbanların Yaşamı”); Civilisation, 1918, (Yaralılar); Vie et averıtures de Salavin, 1930-1932, (“Salavin’in Yaşamı ve Serüvenleri”); Chronique des Pasquıer, 1933-1941, (“Pas-quier’lerin Tarihi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi