FERRARI, Giuseppe (1812-1876) İtalyan, filozof ve tarihçi. Toplum yönetiminde birey özgürlüğünden kaynaklanan bir görüşü savunmuştur.
7 Mart 1812’de Milano’da doğdu, 2 Haziran 1876’da Roma’da öldü. 1831’de Pavia Üniversitesi’nden hukuk, 1840’ta Sorbonne’dan edebiyat doktoru sanını aldı. 1837’de düşüncelerinden dolayı İtalya’da karşılaştığı baskılar yüzünden Fransa’ya gitti. 1842’de Strasbourg Üniversitesi’nde yardımcı profesör oldu. Ancak, dersleriyle buradaki ruhban sınıfının tepkisini çekince Paris’e dönmek zorunda kaldı. 1843’te yeniden Strasbourg’a gitti. 1849’da görüşleri nedeniyle görevine son verildi. 1859’da ülkesine döndü ve Luino milletvekili olarak siyasete atıldı. Torino, Milano ve Roma üniversitelerinde, Lombardia Enstitüsü ve Ulusal Eğitim Yüksek Konseyi’nde görev aldı.
Ferrari’nin felsefeye duyduğu ilgi Saint-Simon’un yazılarını okumakla başladı. Sonra öğretmeni Romagnosi’nin etkisiyle Görüngücülük’ü benimsedi. 1849’dan sonra Fransa’da tanıdığı Proudhon’un etkisi altında kaldı. Önce İtalyan hukuk ve kültür tarihçisi G.Vico ile ilgili iki yapıt yazdı. Sonra, Fransız Devrimi’ni ve İtalyan Birliği sorunlarını inceledi.
Ona göre düşünce ancak toplum ve tarih sorunlarının çözümünde etkilidir. İtalya’ya özgü sorunların çözümünde, merkezci ve birleştirici devleti amaçlayan toplumsal bir devrim yerine, kendi toplumsal devrimlerini gerçekleştirecek küçük devletlerin oluşturacağı federal bir yapıyı savunmuştur. Ferrari’ye göre özgürlük, toplumda bölümlere yol açmada, insanın insan üstünde egemenliğini sağlamada etkili olduğu oranda eşitlikle çelişir. Onun amaçladığı özgürlük ve eşitlik için papalığın yarattığı anlayışla savaş kaçınılmazdır. Toprağın dağıtılmasına yönelik bir tarım yasası çıkarmak gerekir. Ölümünden kısa bir süre önce yayımlanan bir yapıtında, toplum ve tarih olaylarının aritmetikle ilişkisi olduğunu ileri sürmüştür. Bu sonuncu yapıtı dışındaki çalışmaları İtalyan tarihinin anlaşılması açısından önemlidir. Proudhoncu görüşleriyle de İtalyan Anarşizmi’ni etkilemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Vico et l’Italıe, 1839, (“Vico ve İtalya”); Filosofia della rivoluzione, 1851, (“Devrim Felsefesi”); Histoire des revolutions d’Italie, 4 cilt, 1858 (“İtalya Devrimleri Tarihi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi