EISLER, Hanns (1898-1962) Avusturya asıllı Alman, besteci. Bertolt Brecht’in oyunlarına yazdığı müziklerle tanınmıştır.
6 Temmuz 1898’de Leipzig’de doğdu, 6 Eylül 1962’de Berlin’de öldü. AvusturyalI bir felsefecinin oğluydu. 1919-1923 arasında Viyana’da Arnold Shönberg’in öğrencisi oldu. 1925’te Berlin’e yerleşti. Alman Komünist Partisi’nin yayın organı Rote Fahne’ de (Kızıl Bayrak) müzik eleştirileri yazdı. Oyun yazarı Bertolt Brecht ile tanışması 1928 dolaylarına rastlar. Bu karşılaşma yaşam boyu sürecek bir işbirliğinin başlangıcı oldu. 1928-1933 arasında Brecht’in oyunlarına müzik hazırlamanın yanı sıra film müziğiyle ilgilendi ve işçi koroları için şarkılar hazırladı. 1933’te, Naziler’in iktidara gelmesiyle Almanya’yı terketmek zorunda kaldı. Avrupa ülkelerinde, ABD ve SSCB’de faşizme karşı bir hareket oluşturabilmek için konuşmalar yaptı. New York’ta, Ne w School for Social Research’de “Kompozisyon” ve “Modem Müziğin Bunalımı” adlı iki ders verdi. 1940’larm ikinci yarısında ABD’de komünistler aleyhinde başlayan kampanyalar Eisler’i de hedef aldı. 1948’de sınır dışı edildi ve Viyana’ya döndü. Demokratilk Alman Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra 1950’de Berlin’e yerleşti ve bugün kendi adım taşıyan müzik okulunda ders vermeye başladı. Aldığı ödüller arasında 1924’te Viyana Şehri Sanat Ödülü ve 1944’te Hangmen Also Die (“Cellatlar da Ölür”) adlı film müziğiyle Oscar Ödülü vardır.
Eisler ilk dönemlerinde müzikte on iki ton tekniği uygulamalarının başlatıcısı olan Arnold Shönberg ile onun izleyicilerinden Anton von Webern’den etkilenmiştir. Ancak 1920’lerin ikinci yarısından sonra Schönberg’in etkisinden uzaklaşmıştır. Aynı yıllarda müziğinde politik ve didaktik işlevler ağırlık kazanmış, işçi sınıfının mücadelesiyle bütünleşen yeni ve kolektif bir müzik kültürünün oluşturulması başlıca amacı olmuştur. DAC ulusal marşının da bestecisi olan Eisler’in en önemli ürünleri Brecht’in oyunları ve çeşitli filmler için yaptığı müziklerdir.
• YAPITLAR (başlıca): Oyun Müziği: Die Massnabme, 1930, (“Önlem”) ; Die Mutter, 1932 , (Ana) ; Die Rund-köpfe und die Spitzköpfe, 1936, (Tik-Tak) ; Furcht und Elend des dritten Reich, 1937, (Hitler Rejiminin Korku ve Sefaleti) ; Leben des Galilei, 1943, (Galileo’nun Yaşamı) ; Die Tage der Commune, 1956, (KomünGünleri);S<Awy& im Zuaeiten Weltkrieg 1959, (Şvayk Hitler’e Karşı). Film Müziği: Kuhle Wampe, 1931; Hangmen Also Die, 1944; (“Cellatlar da Ölür”). Orkestra Müziği: Deutsehe Symphonie, 1936-1947. Şarkılar: Einheitsfrontlied, 1934, (“Birleşik Cephe Şarkısı”); DAC Ulusal Marşı, 1949; Neue Deutsche Volkslieder, 1950, (“Yeni Alman Halk Şarkıları”). Kitap: A Rebel in Music, (ö.s.), 1978, der. M.Grabs.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi