Herbert Feis (7 Haziran 1893 - 2 Mart 1972), Amerikalı bir tarihçi, yazar ve ekonomistti. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nda Uluslararası Ekonomik İşler Danışmanı olarak görev yaptı ve bu dönemde (o zamanlar en yüksek ekonomik görevli) Herbert Hoover ve Franklin Roosevelt yönetimlerinde görev aldı.
Bu deneyime dayanarak, sonraki 25 yıllık kariyeri II. Dünya Savaşı dönemi ABD diplomasi tarihinde önde gelen bir bilim adamı olarak geçti. Bu hikayeyi 11 kitapta geliştirdi ve bunlardan biri olan "Between War and Peace: The Potsdam Conference" (Princeton University Press, 1960) ile 1961 yılında Pulizer Tarih Ödülü'nü kazandı. Bu eser, Potsdam Konferansı ve Soğuk Savaş'ın kökenlerini ele almaktadır.
Erken yaşam
Feis, New York City'de doğdu. Ebeveynleri Louis Feis ve Louise Waterman Feis, Alsas, Fransa'dan gelen Yahudi göçmenlerdi ve 1800'lerin sonlarında Amerika'ya gelmişlerdi. Ailesinin maddi durumu düzeldikçe, Lower East Side'dan Manhattan'ın Upper West Side'ına taşındılar ve Feis'in lise eğitimi Townsend Harris Hall Prep School'da tamamlandı. Harvard College'dan mezun oldu, Harvard'dan Ekonomi doktorası aldı ve Ruth Stanley-Brown ile evlendi, bu evlilikten bir kızı oldu.
Kariyer
Feis, Harvard Üniversitesi'nde öğretim görevlisi (1920-1921), Kansas Üniversitesi'nde ekonomi doçenti (1922-1925) ve Cincinnati Üniversitesi'nde profesör ve bölüm başkanı (1926-1929) olarak görev yaptı. Akademik çalışmaların yanı sıra 1922-1927 yılları arasında Uluslararası Çalışma Bürosu (ILO) için Amerikan ekonomisine danışmanlık yaptı ve Cenevre, İsviçre'de bulunan Milletler Cemiyeti'ne bağlıydı. 1930-1931 yılları arasında Council on Foreign Relations'da görev aldı. İlk büyük kitabı olan "Europe, the World's Banker, 1870-1914" (1930), Dışişleri Bakanı Henry L. Stimson'ı etkiledi ve Feis'i Dışişleri Bakanlığı'na çekti. 1931'den 1943'e kadar Stimson'a ve ardından Dışişleri Bakanı Cordell Hull'a danışmanlık yaptı. Feis, uluslararası ekonomik politikaları şekillendirmeye yardımcı oldu ve ABD'yi temsil etti; bu kapsamda 1933 Londra Dünya Ekonomik ve Parasal Konferansı ile 1936 Buenos Aires, 1938 Lima ve 1939 Panama'da düzenlenen Amerikan Cumhuriyetleri Konferansı gibi birçok uluslararası konferansa katıldı. II. Dünya Savaşı yaklaştığında, hükümetin Stratejik ve Kritik Hammaddeler Stoklamak İçin İnterdepartmanal Komitesi'ni yönetti. 1943'ten 1947'ye kadar, o dönemde Savaş Bakanı olan Stimson'a tekrar katıldı. Hükümet hizmetinden emekli olduktan sonra, bir sonraki 25 yılında, Savaş Öncesi, II. Dünya Savaşı ve erken Soğuk Savaş dönemlerinin ABD diplomasi tarihini belgeledi. Geleneksel izolasyon politikasından küresel müdahale politikasına geçişte Washington'un izlediği karmaşık yolu, gizli belgelere ve kendi anılarına dayanarak izledi. Kitapları bazen tarih anlayışını temsil ettiği düşünülür. Soğuk Savaş'ın kökenleri üzerine yaptığı analiz, Vietnam döneminde soldan eleştirildi; Hiroşima ve Nagazaki bombardımanlarının esasen Sovyet genişlemesini durdurmak için tasarlandığı ve bu nedenle Soğuk Savaş'ı başlattığı iddiasıyla. Ancak, 1980'lerden bu yana yapılan araştırmalar, 1945'te nükleer silahların kullanımının kan dökülmeyi mümkün olduğunca hızlı bir şekilde sona erdirmeye yönelik bir çaba olduğunu büyük ölçüde onaylamıştır.
• Bazı Çalışmaları
Herbert Feis'in çalışmaları genellikle Amerika Birleşik Devletleri'nin dış ilişkileri, özellikle de II. Dünya Savaşı dönemi diplomasisi üzerine odaklanmıştır. Feis, uzun bir kariyere sahip bir tarihçi ve ekonomist olarak, çeşitli kitaplar, makaleler ve araştırmalar üretmiştir. İşte onun önemli çalışmalarından bazıları:
"Europe, the World's Banker, 1870-1914" (1930): Feis'in ilk büyük kitabı olan bu eser, 1870-1914 yılları arasındaki dönemde Avrupa'nın dünya finans sistemine olan etkisini inceler. Bu çalışması, Henry L. Stimson'ın dikkatini çekerek Feis'in Dışişleri Bakanlığı'nda danışman olarak görev almasına yol açtı.
"Between War and Peace: The Potsdam Conference" (1960): Feis'in II. Dünya Savaşı sonrası döneme odaklanan bu kitabı, Potsdam Konferansı ve Soğuk Savaş'ın başlangıcını ele alır. 1961 yılında Pulizer Tarih Ödülü'nü kazanan bu eser, uluslararası ilişkilerdeki önemli dönemeçleri detaylı bir şekilde inceler.
Diplomatik Tarih Üzerine Yazılar: Feis, kariyeri boyunca bir dizi makale ve yazı da kaleme almıştır. Bu yazılarında, Amerika'nın dış politikasını, ekonomik ilişkilerini ve dünya sahnesindeki rolünü ele alarak dönemin önemli olaylarını analiz etmiştir.
Danışmanlık ve Uluslararası İlişkiler: Feis, Dışişleri Bakanlığı'ndaki danışmanlık görevi sırasında uluslararası ekonomik politikaların şekillenmesine katkıda bulunmuş ve birçok önemli konferansta ABD'yi temsil etmiştir. Bu döneme ilişkin deneyimleri, daha sonraki çalışmalarında da etkili olmuştur.
Herbert Feis'in çalışmaları, Amerikan diplomasisinin kritik dönemlerini aydınlatan ve tarihçilere geniş bir perspektif sunan önemli kaynaklardır.