ERİK [ Kızıl ] (10.yy) Norveçli kâşif. Gröndland’daki ilk İskandinav yerleşim bölgesini kurmuştur.
940-950 arasında Jaeren’de doğduğu, 1010’a doğru öldüğü sanılmaktadır. Asıl adı Erik Thorvaldson’ dur. Çocuk yaşta babasının sürgün cezasına çarptırılması üzerine ailesiyle birlikte İzlanda’nın batı kıyısına yerleşti. 981’de adam öldürme suçu nedeniyle sürgün cezasına çarptırıldı. Erik, Batı İzlanda’ya 175 mil uzaklıkta bulunan Gröndland’a gitmeye karar vererek 982’de ailesi ve bir grup insanla birlikte denize açıldı. Aysbergler nedeniyle sahile yaklaşmakta güçlük çeken Erik, Gröndland’m güney ucunu dönerek Juliane-haab bölgesinde karaya çıktı. Önce kendi adıyla anılacak Erik Adası’nda, sonra da Erik Fiyordu’nda kaldı. Gröndland’da kaldıkları üç yıl boyunca Erik ve arkadaşları adada kendileri dışında hiç kimseye rastlamadılar. Adanın kuzey batısı boyunca araştırmalar yaparak Bear Adası’m (bugün Disko Adası) keşfettiler.
Erik 985’te İzlanda’ya döndü. Gröndland’m hayvan yetiştiriciliği açısından İzlanda’dan daha iyi koşullara sahip olduğuna inanan Erik 986’da 25 gemiyle birlikte yeniden Gröndland’a doğru yola çıktı. Gemilerden ancak 14’ü 350 kişi ile birlikte Eystribygo (Doğu Kolonisi) bölgesine vardı. Erik, Erik Fiyordu’nda Brattahlid’e yerleşti. 998’de oğlu Leif, Gröndland’a Hıristiyanlık’ı getirdiyse de Erik çoktanrılı dine bağlı kaldı. 999’da Newfoundland’a
doğru yola çıktı ancak buraya ulaşamadı.
1000 yılında Gröndland’daki İskandinav nüfusun sayısı 1000’i bulmuştu. Ancak 1002’de çıkan salgın hastalık nüfusun önemli ölçüde azalmasına yol açtı. Erik’in kurmuş olduğu ilk koloni zaman içinde ortadan kalktıysa da Gröndland’da yeni yerleşim bölgeleri kurulmasına devam edildi.
• KAYNAKLAR: G.Jones (der.), Eirik the Red and other Icelandic Sagas, 196!.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi