V. Felipe Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

FELİPE V (1683-1746) İspanya kralı. İspanya’ya 17. yy’da yitirdiği gücünü kazandırmıştır.

19 Aralık 1683’te Versailles’da (Fransa’da) doğdu, 9 Temmuz 1746’da Madrid’te öldü. Fransa kralı XIV. Louis ile Ispanya kralı IV. Felipe’nin kızkardeşi Maria Theresa’nın torunudur.

Bourbon soyundan olan Felipe, 1700’de Anjou dükü iken Ispanya’nın Habsburg soyundan son kralı II.   Carlos tarafından Ispanya tahtına varis seçildi. Felipe, Carlos’un ölümünün ardından Ocak 1701’de Versailles’da XIV. Louis tarafından Ispanya kralı ilan edildi. Ancak Anjou dükü olarak Fransa tahtı üzerindeki haklarının da süreceğinin açıklanması tarihe Ispanya Veraset Savaşları olarak geçen çatışma döneminin başlamasına neden oldu. Avrupa’daki güçler dengesinin Fransa yararına değişmesini istemeyen Ingiltere, Avusturya ve Birleşik Eyaletler (Hollanda) Eylül 1701’de olası bir Ispanya-Fransa işbirliğine karşı ittifak oluşturdular. Bu ittifak güçleri, Mayıs 1702’de kendini gerçek İspanya kralı ilan eden Avusturya İmparatoru’nun kardeşi Arşidük Charles’ın haklarını savunmak üzere Ispanya’ya karşı harekete geçti.

V. Felipe Ispanya’ya bağlı Italyan şehirlerinde başgösteren ayaklanmaları bastırmak üzere İtalya’da iken İngilizler Cebelitarık’ı aldı, Portekiz İspanya’ya savaş ilan etti, İspanya’nın artan savaş giderlerini ve yükümlülüklerini reddeden Katalonya, Valencia ve Aragon, Arşidük Charles adına ayaklandı. Charles, 1705’te Katalonya ve Barcelona’yı aldı. Ispanya’ya dönen Felipe 1707’de ittifak güçlerini Madrid’i boşaltmaya zorladı, Valencia ve Aragon’da denetimi sağladı. Felipe’nin Fransızlar ve Kastilyalılar’dan oluşan ordusu 1710’da ittifak ordusunu yenilgiye uğrattı. 1714’te Barcelona geri alındı ve böylelikle 1701-1714 Ispanya Veraset Savaşları son buldu. 1713-1715 arasında yapılan ve tümüne Utrecht Antlaşması denilen bir dizi antlaşma ile Avrupalı güçler V.Felipe’yi Ispanya kralı olarak tanıdılar. O da Fransa tahtı üzerindeki haklarından vazgeçti, Napoli ve Sicilya Avusturya’ya, Cebelitarık İngiltere’ye bırakıldı.

V.Felipe Veraset sorununun çözümlenmesinden sonra Ispanya’nın askeri ve iktisadi gücünü yeniden kazanması için bir dizi önlem aldı. Ayaklanan İspanya kentlerindeki soyluların ayrıcalıkları kaldırıldı, topraklarına el kondu. Orduda düzenlemeler yapıldı, güçlü bir donanma kuruldu.

Felipe’nin soylulara karşı aldığı önlemlerde sarayın desteği karısı Maria Louisa’nm 1714’te ölümüyle son buldu. İkinci karısı Isabella sarayın yönetimine hakim oldu. Kilise ve soylularla daha ılımlı ilişkiler kurulmasına çalıştı.

Isabella, çocuklarının Ispanya tahtı üzerinde yasal hakkı olmadığını bildiğinden yayılmacı bir siyaset izledi. Bu amaçla İtalya’da, Avusturya varlığına karşı çıkan Giulio Alberoni’nin yardımıyla İtalya’ ya bir sefer başlatıldı. 1718’de Capo Passero’daki büyük yenilgiye karşın Isabeila’nın siyaseti başarı kazandı. Büyük oğlu Charles 1735’te Napoli ve Sicilya kralı oldu, ortanca oğlu Parma dükü, küçük oğlu da Ispanya başpiskoposu oldu.

1724 başlarında oğlu Louis lehine tahttan çekilen V.Felipe, Louis’nin birkaç ay sonra ölmesi üzerine yeniden Ispanya tahtına geçti. 1740’larda hastalanarak yatalak oldu. Ardından geçirdiği felç sonucu da öldü. Ispanya tahtının tüm hakları ilk evliliğinden hayatta kalan tek çocuğu Ferdinand’a geçti.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski