Üç İstanbul, Mithat Cemal Kuntay’ın 1938 yılında yayımlanan tarihî romanı.
Eserde İstanbul’un üç dönemi (İstibdat dönemi, İttihat ve Terakki dönemi ve Mütareke dönemi) 1936 yılından geriye dönerek anlatılır ve Osmanlı Devleti’nin hangi şartlar ve kişilikler altında çöktüğünü sergilenir.
İstanbul’un esere konu olan üç dönemi romanın başkahramanı Adnan’ın yaşamındaki üç dönemi de kapsar; fakir ve idealist Adnan, zengin ve “önemli” Adnan, hasta ve bedbaht Adnan.
Romanda Adnan dışında kırk kadar roman kişisi vardır. Buna karşılık romanın dayandığı hikayenin arka planındaki üç isim Türk edebiyatının üç önemli şairidir: Namık Kemal, Abdülhak Hamid Tarhan ve Tevfik Fikret.
Yazar, eseri 1936’ta tamamlamış; 1938’de yayımlanmıştır. Eserin ikinci baskısı 1976’da, üçüncü baskısı 1983’te gerçekleşti.
Konusu
Adnan, romanın başında veremli annesiyle fakir bir hayat süren, para kazanmak için gazeteye yazılar yazan, özel dersler veren ve yaşadığı dönemi romanlaştırmak (yazdığı romanın adı “Yıkılan Vatan”dır, zengin olduktan sonra yazmayı bırakır) isteyen genç bir yazardır. İlerleyen bölümlerde İttihat ve Terakki’nin önemli birkaç isminden biri ve ülkenin kaderinde söz sahibi, iktidar bağlantıları sayesinde zengin bir avukat olur. En sonunda ise ülkenin kaderinin belirlendiği Ankara’ya çağrılmayı ve eski itibarının iadesini bekleyen bedbaht bir avukat olarak ölür.