Ahmed Şuayip (1876 İstanbul – 1910 İstanbul) Yazar.
Ahmet Şuayip, 1876 yılında İstanbul'da doğan bir felsefeci, hukuk adamı ve düşünürdü. Pozitivizmin Türkiye'de tanınmasına katkı sağladı. Servet-i Fünûn dergisindeki yazıları, batı edebiyatını izleyen çalışmaları ve incelemeleriyle tanındı.
İstanbul'da doğan Şuayip, öğrenimini tamamladıktan sonra İdare Hukuku ve Devletler Hukuku öğretmenliği yaptı. Meşrutiyetin ilanından sonra aktif olarak siyasi ve düşünsel hayata katıldı. Pozitivist ve liberal fikirleri benimseyen Şuayip, özellikle Servet-i Fünûn dergisinde Fransız realist ve natüralist yazarları tanıtan makaleler yazarak, bu edebiyat akımının fikir cephesini temsil etti.
Sosyoloji alanında da önemli katkıları oldu. İstanbul Üniversitesi'nde sosyoloji dersleri verdi ve devletin yapısını belirleyen unsurları, işbölümü ve toplumsal değişim üzerine yazılar kaleme aldı. Ayrıca, devletin kanun yapıcılarının dikkatli olması gerektiğini, toplumun muhafazakar ve ilerici yanlarının denge altında tutulması gerektiğini savundu.
Felsefi düşüncesinde pozitivist yaklaşımı benimseyen Şuayip, felsefenin müspet ilimlerden rehber alması gerektiğini savundu. Ahlak ve sosyoloji konularında da benzersiz görüşleri vardı. Örneğin, ahlak konusunda metafiziğe yer vermedi ve insanın temel ahlak ilkesinin "kendini sevmek" olduğunu ileri sürdü.
Şuayip'in düşünsel mirası, Türkiye'de sosyoloji ve felsefe alanlarında önemli bir etki yarattı ve pozitivist felsefeye ve bilimsel düşünceye olan ilgiyi artırdı. O, Türk düşünce tarihinde önemli bir yere sahiptir ve eserleri halen akademik çevrelerde incelenmektedir.
Ahmet Şuayip, düşünce alanında önemli katkılar sağlamış bir isimdir. Pozitivizm ile ilgili olarak yapılan ayrımları, özellikle felsefi yönüyle ele almış ve bu alandaki çalışmalarıyla dikkat çekmiştir. Servet-i Fünûn dergisinde yayımlanan "Hayat ve Kitaplar" başlıklı yazı dizisi, pozitivist felsefenin yakın tarihini incelemiş ve bu alandaki düşünce akımlarını eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmiştir.
Şuayp'ın pozitivizm konusundaki yazılarında, Batı edebiyatının önde gelen isimlerini okuyucularına tanıtarak, onları bu düşünce akımıyla tanıştırmıştır. Gabriel Monod, Ernest Lavisse, Gustave Flaubert, Carsten Niebuhr, Theodor Mommsen ve Hippolyte Taine gibi isimlerin eserlerini detaylı bir şekilde ele almıştır. Ayrıca, Emile Hannequin'ın "Çağdaş Pozitivizmin İlkeleri" adlı eserine başvurarak, pozitivizmin temel düşüncelerini ve felsefi çerçevesini analiz etmiştir. Taine'in felsefesini incelerken, pozitivizmin temel prensiplerini ve Taine ile olan ayrılıklarını ortaya koymuştur.
Sosyoloji alanında da önemli görüşler ileri sürmüştür. Taine'in düşüncelerinin aşıldığını savunmuş ve Émile Durkheim ile Gabriel Tarde gibi yeni filozofların önemine dikkat çekmiştir. Türkiye'de etkili olacak bu düşünürlerden ilk olarak Şuayp bahsetmiştir. Ayrıca, Taine'in öğrencisi olan August Comte'u da değerlendirerek, pozitivist felsefenin gelişimine ve etkisine ışık tutmuştur. Alfred Fouillée ve Schopenhauer gibi isimlerin de Türk edebiyatında tanınmasında etkili olmuştur.
Şuayip'ın çalışmaları, pozitivizm ve sosyoloji alanlarında Türkiye'de önemli bir etki yaratmış ve bu alanlardaki düşünsel tartışmalara katkı sağlamıştır.
Başlıca eserleri:
Hayat ve Kitaplar (1901)
Ulum-ı İktisadiye ve içtimaiye Mecmuası (1908-1910): Rıza Tevfik Bölükbaşı ve Mehmet Cavit'le, 3. cilt, 24 sayı)
Hukuk-ı Umumiye-i Düvel (Devletler Genel Hukuku, 1912)
Hukuk-ı idare (ders kitabı)
Esmar-i Matbuat (Basın Meyveleri)