Atom, bir maddenin kimyasal elementin özelliklerine sahip olan en küçük kurucu birimi. Her katı, sıvı, gaz ve plazma nötr veya iyonize atomlardan oluşur. Atomlar çok küçük; Tipik ebatlar 100 pikometredir (kısa sayıda on milyarda bir metredir). Atom veya zerre, bilinen evrendeki tüm maddenin kimyasal ve fiziksel niteliklerini taşıyan en küçük yapıtaşıdır. Atom Yunancada bölünemez anlamına gelen atomustan türemiştir. Atomus sözcüğünü ortaya atan ilk kişi MÖ 440’lı yıllarda yaşamış Demokritos’tur.
Her atom bir çekirdekten ve çekirdeğe bağlı bir veya daha fazla elektrondan oluşur. Çekirdek, bir veya daha fazla protondan ve tipik olarak benzer sayıda nötrondan yapılır. Protonlar ve nötronlara nükleon denir. Bir atomun kütlesinin% 99,94’ü çekirdektedir. Protonların pozitif bir elektrik yükü vardır, elektronlar negatif elektrik yüklüdür ve nötronların elektrik yükleri yoktur. Protonların ve elektronların sayısı eşitse, bu atom elektriksel olarak tarafsızdır. Bir atomun, protonlardan daha fazla veya daha az elektron varsa, sırasıyla genel bir negatif veya pozitif yüke sahiptir ve buna bir iyon denir.
Bir atomun elektronları bu elektromanyetik kuvvetle bir atom çekirdeğinde protonlara çekilir. Çekirdekteki protonlar ve nötronlar, birbirlerine, pozitif yüklü protonları birbirlerinden iten elektromanyetik kuvvetlerden genellikle daha kuvvetli olan farklı bir kuvvetle çekilirler. Belli koşullar altında, itici elektromanyetik kuvvet nükleer kuvvetten daha güçlü hale gelir ve nükleonlar çekirdekten atılabilir ve farklı bir unsur bırakır: nükleer dönüşüm; nükleer dönüşümle sonuçlanır.
Çekirdeğin içindeki proton sayısı atomun hangi kimyasal elemente ait olduğunu belirtir: Örneğin bütün bakır atomları 29 proton içerir. Nötron sayısı elementin izotopunu tanımlar. Elektron sayısı bir atomun manyetik özelliklerini etkiler. Atomlar moleküller gibi kimyasal bileşikler oluşturmak için kimyasal bağlarla bir veya daha fazla başka atoma yapışabilir. Atomların bir araya gelme ve ayrışma yeteneği doğada gözlenen fiziksel değişikliklerin çoğundan sorumludur ve kimya disiplininin konusudur.
Kitle
Bir atomun kütlesinin büyük çoğunluğu onu oluşturan protonlardan ve nötronlardan gelir. Belli bir atomdaki bu parçacıkların (“çekirdek” olarak adlandırılır) toplam sayısı, kütle numarası olarak adlandırılır. Pozitif bir tamsayıdır ve boyutsuzdur (kütle boyutuna değil), çünkü bir sayıyı ifade eder. Bir seri numara kullanımına bir örnek, 12 nükleon (altı proton ve altı nötron) içeren “karbon-12” dir.
Atomun Yapısal Özellikleri
Niels Bohr’un modeli ise modern atom teorisine en yakın modellerinden biridir. Bohr’a göre elektronlar çekirdeğin çevresinde rastgele yerlerde değil, çekirdekten belirli uzaklıklarda bulunan katmanlarda döner. Bohr da tasarladığı bu modelle Nobel ödülüne de lâyık görülmüştür.
Atomun yapısını açıklayan ve bugün için kabul edilen son teori Kuantum Atom Teorisi’dir. Kuantum Atom Teorisi’ne göre atom modeli Bohr atom modelinden farklıdır. Bohr Atom Modeli’ne göre atomun merkezindeki çekirdeğin etrafında elektronlar çember şeklindeki yörüngelerde dolanmaktadırlar. Her bir çember yörünge belli enerji seviyesine sahiptir. Yörüngeler arası elektronik geçişler atomun renkli görünmesine neden olur. Ancak belli bir zaman sonra Bohr atom modelinin birçok spektrumu açıklayamadığından yetersizliği ortaya çıkmıştır.
Enerji seviyeleri
Bir atomdaki bir elektronun potansiyel enerjisi negatiftir, konumunun bağımlılığı çekirdeğin içindeki minimuma (en mutlak değer) ulaşır ve çekirdeğin mesafesi, kabaca uzaklığa ters orantılı olarak sonsuza gittiğinde kaybolur ve kaybolur . Kuantum-mekanik modelde, bağlı elektron yalnızca çekirdek merkezli bir takım devletler işgal edebilir ve her bir devlet belirli bir enerji seviyesine karşılık gelir; Teorik açıklama için zamandan bağımsız Schrödinger denklemine bakın. Bir enerji seviyesi, elektronu atomdan ayırmak için gereken enerjinin miktarı ile ölçülebilir ve genellikle elektronvoltları (eV) birimleri ile verilir. Bağlanmış bir elektronun en düşük enerji durumu, zemin durumu, yani durağan hal olarak adlandırılırken, daha yüksek bir seviyeye bir elektron geçişi heyecanlı bir duruma neden olur. [82] N’nin artmasıyla elektronun enerjisi yükselir, çünkü çekirdeğin (ortalama) mesafesi artar. Enerjinin ℓ üzerindeki bağımlılığı, çekirdeğin elektrostatik potansiyeli değil, elektronlar arasındaki etkileşim sonucu ortaya çıkar. Atom Wikipedia