Troçkizm, Rus devrimci Leon Troçki’nin savunduğu Marksizm teorisidir. Troçki, ortodoks bir Marksist ve Bolşevik-Leninist olarak tanımladı. Proletaryanın öncü bir partisinin, proleter enternasyonalizminin ve işçi sınıfının kendi özgürleşmesi ve kitlesel demokrasiye dayanan proletaryanın diktatörlüğünün kurulmasını destekledi. Troçkistler, bir ülkedeki Joseph Stalin’in sosyalizm teorisine Troçki’nin sürekli devrim teorisi lehine karşı çıktıkları için Stalinizm’i eleştiriyorlar. Trotskistler de, Sovyetler Birliği’nde Stalin döneminde gelişen bürokrasiyi eleştiriyorlar.
Vladimir Lenin ve Troçki, Rus Devrimi ve sonrasında hem ideolojik hem de kişisel olarak yakındılar ve bazıları Troçki’ye “eş lideri” diyorlar. Troçki, Devrim döneminin hemen sonrasında Kızıl Ordu’nun en önemli lideriydi. Troçki, başlangıçta Leninizm’in bazı yönlerine karşı çıktı, ancak Menşeviklerle Bolşevikler arasındaki birliğin imkansız olduğu ve Bolşeviklere katıldığı sonucuna vardı. Troçki, Lenin ile devrimde öncü bir rol oynadı. Troçki’yi değerlendiren Lenin: “Troçki uzun zaman önce birleşmenin imkansız olduğunu söyledi. Troçki bunu anladı ve o zamandan beri daha iyi bir Bolşevik olmadı”.
Stalin’in emriyle Troçki, iktidardan çıkarıldı (Ekim 1927), Komünist Partiden (Kasım 1927) kovuldu, önce Alma-Ata’ya (Ocak 1928), ardından Sovyetler Birliğinden (Şubat 1929) sürgüne gönderildi. Dördüncü Enternasyonal’in başı olarak Troçki, Sovyetler Birliği’ndeki Stalinist bürokrasiye karşı çıkmak için sürgünden devam etti. 20 Ağustos 1940’ta Troçki, İspanyol doğumlu NKVD ajanı Ramón Mercader tarafından saldırıya uğradı ve ertesi gün hastanede öldü. Cinayeti siyasi bir suikast sayılıyor. Sovyetler Birliği Komünist Partisi’ndeki Troçkistlerin neredeyse tamamı, 1937-1938 Büyük Arınmalarında, Troçki’nin Sovyetler Birliği’ndeki iç etkilerini etkin bir şekilde ortadan kaldırarak idam edildi.
Troçki’nin Dördüncü Enternasyonal’i, 1938’de Troçkistlerin, Komintern veya Üçüncü Enternasyonal’in geri dönüşü olmayan bir şekilde “Stalinizm’e kaybolduğunu” ve böylece uluslararası işçi sınıfını siyasal iktidara götürmediklerini iddia ettikleri zaman kuruldu. Çağdaş İngiliz dili kullanımında, Troçki’nin fikirlerinin bir savunucusuna genellikle “Trotskist” denir. Bir Troçkist, özellikle Troçkizmi eleştiren bir “Troçkist” veya “Trot” olarak adlandırılabilir.
Troçki’nin Dördüncü Enternasyonal’i, 1938’de Troçkistlerin, Komintern veya Üçüncü Enternasyonal’in geri dönüşü olmayan bir şekilde “Stalinizm’e kaybolduğunu” ve böylece uluslararası işçi sınıfını siyasal iktidara götürmediklerini iddia ettikleri zaman kuruldu. Çağdaş İngiliz dili kullanımında, Troçki’nin fikirlerinin bir savunucusuna genellikle “Trotskist” denir. Bir Troçkist, özellikle Troçkizmi eleştiren bir “Troçkist” veya “Trot” olarak adlandırılabilir.
Tanım
Amerikalı Troçkist James P. Cannon, Amerikan Troçkizmi Tarihinde (1942), “Troçkizmin yeni bir hareket değil, yeni bir doktrin olduğunu, ancak Rus devriminde ve ülkesinde keşfedildiği ve uygulandığı gibi gerçek Marksizmin yeniden canlandırılması olduğunu yazdı. Komünist Enternasyonal’in ilk günleri “.
Amerikalı Troçkist James P. Cannon, Amerikan Troçkizmi Tarihinde (1942), “Troçkizmin yeni bir hareket değil, yeni bir doktrin olduğunu, ancak Rus devriminde ve ülkesinde keşfedildiği ve uygulandığı gibi gerçek Marksizmin yeniden canlandırılması olduğunu yazdı. Komünist Enternasyonal’in ilk günleri “.
Troçki’ye göre, programı diğer Marksist teorilerden beş kilit unsurla ayrılabilir:
-Muhaliflerinin iki aşamalı teorisine karşı, kalıcı devrim stratejisine destek.
-1924 sonrası Sovyetler Birliği’nin liderliğinin eleştirilmesi, özelliklerinin analizi; 1933’ten sonra Sovyetler Birliği’nde ve Troçkistlerin deforme olmuş işçi devletlerinin ne dediği konusunda -siyasi devrimi de destekliyor.
-İşçi sınıfı kitlesel eylemiyle gelişmiş kapitalist ülkelerde sosyal devrime destek.
-Proleter enternasyonalizmine destek.
İşçi sınıfının günlük mücadeleleri ile toplumun sosyalist dönüşümünün azami fikirleri arasında köprü kuran geçici bir talep programının kullanılması.
Marksizmin politik yelpazesinde, Troçkistlerin genellikle sola doğru olduğu düşünülmektedir. 1920’lerde kendilerine Sol Muhalefet dediler, bugünkü sol komünizm belirgin ve genellikle Bolşevik değil. Terminolojik anlaşmazlık kafa karıştırıcı olabilir çünkü sol-sağ politik spektrumun farklı versiyonları kullanılır. Revizyon karşıtları kendilerini soldaki komünizmden soldaki komünizmden emperyalist kapitalizme kadar bir yelpazedeki nihai solcu olarak görüyorlar, ancak Stalinizmin sık sık komünist spektrum içinde sağcı olduğunu ve sol komünizmin solcu olduğunu, revizyonistlerin solun fikrinin çok farklı olduğunu düşünüyor Sol komünizmden. Rus Devrimi ve Rus İç Savaşı sırasında Bolşevik-Leninist yoldaşlar olmasına rağmen, Troçki ve Stalin 1920’lerde düşman oldu ve daha sonra birbirlerinin Leninizm biçimlerinin meşruiyetine karşı çıktılar. Troçki, Stalinist Sovyetler Birliği’nde demokrasiyi ve yeterli ekonomik planlama eksikliğini bastırdığı için son derece kritikti.
Marksizmin politik yelpazesinde, Troçkistlerin genellikle sola doğru olduğu düşünülmektedir. 1920’lerde kendilerine Sol Muhalefet dediler, bugünkü sol komünizm belirgin ve genellikle Bolşevik değil. Terminolojik anlaşmazlık kafa karıştırıcı olabilir çünkü sol-sağ politik spektrumun farklı versiyonları kullanılır. Revizyon karşıtları kendilerini soldaki komünizmden soldaki komünizmden emperyalist kapitalizme kadar bir yelpazedeki nihai solcu olarak görüyorlar, ancak Stalinizmin sık sık komünist spektrum içinde sağcı olduğunu ve sol komünizmin solcu olduğunu, revizyonistlerin solun fikrinin çok farklı olduğunu düşünüyor Sol komünizmden. Rus Devrimi ve Rus İç Savaşı sırasında Bolşevik-Leninist yoldaşlar olmasına rağmen, Troçki ve Stalin 1920’lerde düşman oldu ve daha sonra birbirlerinin Leninizm biçimlerinin meşruiyetine karşı çıktılar. Troçki, Stalinist Sovyetler Birliği’nde demokrasiyi ve yeterli ekonomik planlama eksikliğini bastırdığı için son derece kritikti.
Teori
1905’te Troçki, daha sonra Troçkizmin tanımlayıcı bir özelliği olan kalıcı devrim teorisini formüle etti. 1905 yılına kadar, bazı devrimciler , Marx’ın tarih teorisinin yalnızca Avrupa kapitalist toplumunda bir devrimin sosyalist bir yol açacağını iddia ettiğini iddia etti. Bu duruma göre, sosyalist bir devrimin, 20. yüzyılın başlarında Rusya gibi geri kalmış, feodal bir ülkede, böylesine küçük ve neredeyse güçsüz bir kapitalist sınıfa sahip olması mümkün değildi.
1905’te Troçki, daha sonra Troçkizmin tanımlayıcı bir özelliği olan kalıcı devrim teorisini formüle etti. 1905 yılına kadar, bazı devrimciler , Marx’ın tarih teorisinin yalnızca Avrupa kapitalist toplumunda bir devrimin sosyalist bir yol açacağını iddia ettiğini iddia etti. Bu duruma göre, sosyalist bir devrimin, 20. yüzyılın başlarında Rusya gibi geri kalmış, feodal bir ülkede, böylesine küçük ve neredeyse güçsüz bir kapitalist sınıfa sahip olması mümkün değildi.
Kalıcı devrim teorisi, bu tür feodal rejimlerin nasıl devrileceği ve ekonomik önkoşullar olmadığı takdirde sosyalizmin nasıl kurulabileceği sorusunu ele aldı. Troçki, Rusya’da yalnızca işçi sınıfının feodalizmi devirebileceğini ve köylülüğün desteğini kazanabileceğini savundu. Dahası, Rus işçi sınıfının orada durmayacağını savundu. Zayıf kapitalist sınıfa karşı kendi devrimlerini kazanacak, Rusya’da bir işçi devleti kuracak ve dünyadaki ileri kapitalist ülkelerde işçi sınıfına itiraz edeceklerdi. Sonuç olarak, küresel işçi sınıfı Rusya’nın yardımına gelecek ve sosyalizm dünya çapında gelişebilecek.