II. Murad, 6. Osmanlı padişahı olarak bilinir ve I. Mehmed'in oğlu, Fatih Sultan Mehmed'in babasıdır. Doğum tarihi 1404 veya 1402 olarak farklı kaynaklarda geçer. Annesi hakkında kesin bilgi bulunmasa da farklı rivayetler vardır. Bazı kaynaklar annesinin Dulkadiroğulları Beyi Nâsıreddin Muhammed Bey'in kızı Emine Hatun veya Amasyalı Divittar Ahmed Paşa'nın kızı Şehzade Hatun olduğunu iddia ederken, diğerleri annesinin cariye kökenli olduğunu belirtirler.
II. Murad'ın çocukluğu Amasya'da geçti, ancak Bursa'ya gelerek saray eğitimi aldı. 1415'te Amasya'da bulunan ve stratejik öneme sahip Rum ve Danışmendiye eyaleti valisi olarak görevlendirildi. 6 yıl boyunca bu görevi sürdürdü ve şehrin kültür hayatına katkı sağladı. Ayrıca 1416'da Börklüce Mustafa'nın İzmir ve Saruhan'da çıkardığı ayaklanmaların bastırılmasında görev aldı ve 1418'de Samsun'u ele geçirdi.
Babası I. Mehmed, ölüm döşeğindeyken devletin yönetimini oğlu Murat'a devretmeyi vasiyet etti. II. Murad, tahta çıkışı gizli tutularak Bursa'ya getirildi ve 25 Haziran 1421'de 17 yaşında tahta çıktı.
II. Murad'ın padişahlığı sırasında, soyunun Kayı boyuna mensubiyetini göstermek için sikkelerine Kayı boyuna ait iki ok ve bir yaydan oluşan bir damgayı koydurdu. Bu damga, sonraki padişahlar tarafından da çeşitli eşyalar ve silahlar üzerine konulmaya devam etti.
II. Murad'ın hükümeti döneminde önemli olaylar ve reformlar gerçekleşti, ancak II. Mehmed (Fatih Sultan Mehmed) onun yönetiminden sonra tahta geçecekti ve Osmanlı İmparatorluğu'nu farklı bir yön çizecekti.
Saltanatı
II. Murad döneminde, I. Mehmed'in ölümünden sonra tahta çıkma davasıyla başlayan büyük bir bunalım yaşandı. Bu bunalımın ana sebeplerinden biri, I. Mehmed'in ölümünden sonra tahtın kimin tarafından işgal edileceği konusunda şehzadeler arasında yaşanan rekabetti.
Mustafa Çelebi, Yıldırım Beyazıd'ın oğlu ve II. Murad'ın amcasıydı ve Bizans İmparatoru II. Manuil tarafından Limni'de gözaltında tutuluyordu. I. Mehmed, küçük oğulları Mustafa, Yusuf ve Mahmud'un ağabeyleri olan Mustafa Çelebi'nin öldürülmemesi için onların Bizans İmparatoru II. Manuil'in koruması altında yaşamasını sağlamıştı. Ancak, I. Mehmed'in ölümünden sonra II. Manuil, bu anlaşmaya uymadı ve Mustafa Çelebi'yi serbest bıraktı.
Mustafa Çelebi, II. Murad'ın karşısına çıkarak Rumeli'de destek bulmaya çalıştı ve II. Murad'ın veziriazamı olan Amasyalı Beyazıt Paşa'yı esir aldı. Ancak, II. Murad'ın kararlılığı ve destekçileriyle başa çıkamayarak Edirne'ye kaçtı. II. Murad, Edirne'ye gelerek Mustafa Çelebi'yi ele geçirdi, bu dağilini sona erdi ve Mustafa Çelebi idam edildi.
Ancak, Mustafa Çelebi'yi destekleyen Bizanslılar, yeni bir oyun oynayarak bu desteği saray içindeki bir grup tarafından yapıldığını iddia ederek, II. Murad'ın dostu olduklarını ilan ettiler. Ayrıca, II. Murad'ın kardeşi Küçük Mustafa'yı ayaklandırdılar. Küçük Mustafa, Bursa'yı kuşatıp İznik'i ele geçirdi ve padişahlığını ilan etti. Ancak, II. Murad, Konstantiniyye'yi kuşatarak Bizans İmparatorluğu'na büyük zararlar verdi. Bunun yanı sıra, II. Murad'ın propagandası, Mustafa Çelebi'nin gerçekte padişah oğlu olmadığını iddia ederek destekçilerini kaybetmesine yol açtı.
Sonuç olarak, II. Murad, Mustafa Çelebi'nin ve Küçük Mustafa'nın isyanlarını bastırdı ve tahtını güvence altına aldı. Ayrıca, çeşitli bölgelerdeki olaylara müdahale ederek Osmanlı topraklarını genişletti ve düşmanlarına karşı zafer kazandı. Bu dönemde Karamanlıların Göller Bölgesi'ni geri alması da Osmanlılar tarafından engellendi.
II. Murad döneminde Venedik ile yaşanan savaş ve Selanik'in fethi önemli olaylardan biridir.
Selanik'in Venedik'e Geçişi: Konstantiniyye kuşatması sırasında Venedikliler, Selanik ve Mora Yarımadası'nı kendi denetimleri altına almak için Bizans İmparatorluğu ile görüşmelere başladılar. 1423'te Osmanlı ordusu Selanik'i kuşatırken, Bizanslılar Selanik'i Venedik Cumhuriyeti'ne teslim etmeyi kabul ettiler ve böylece Venedik Selanik'e sahip oldu.
Venedik ile Savaş: Venedikliler, Çanakkale Boğazı'nı ablukaya aldılar ve Osmanlı topraklarına saldırdılar. II. Murad, Venediklilerle savaşın etkilerini azaltmak için Cenevizliler aracılığıyla Bizans ile bir anlaşma yaptı. Bu anlaşmaya göre Bizans İmparatoru, her yıl vergi olarak 30 bin düka altını Osmanlılara ödemeyi ve Ankara Savaşı sonrası kaybedilen Ege ve Karadeniz kıyılarındaki toprakları geri vermeyi kabul etti.
Anadolu ve Rumeli'de Savaşlar: II. Murad, Anadolu'da Düzmece Mustafa vakası ile uğraştı ve Aydınoğulları Beyliği'ni kontrol altına aldı. Ayrıca, Rumeli'de de çeşitli askeri harekâtlar gerçekleştirdi. Bu harekâtlar sonucunda Selanik ve çevresi Osmanlıların eline geçti.
Arnavutluk İsyanları: Arnavutluk, II. Murad döneminde sürekli olarak isyanlarla karıştı. Yuvan Kastrioti ve diğer Arnavut beyleri, Osmanlılara karşı isyanlar çıkardılar. II. Murad, bu isyanları bastırmak için akıncılar gönderdi ve Arnavutluk'ta çeşitli çatışmalar yaşandı.
Veba Salgını: 1429'da Osmanlı topraklarında veba salgını başladı. Bu salgın sırasında önemli şahsiyetler hayatlarını kaybetti, ancak II. Murad salgını atlatmayı başardı.
Selanik'in Fethi: II. Murad, Selanik'i Venediklilerden geri almak için harekete geçti. 1430'da Selanik ve çevresi Osmanlılar tarafından ele geçirildi. Bu zaferin ardından Venedik ile anlaşma yapıldı.
Arnavutluk İsyanlarının Bastırılması: Arnavutluk isyanları II. Murad tarafından bastırıldı. Evrenosoğlu Ali Bey ve Turahan Bey önderliğindeki akıncılar, Arnavut isyancılara karşı mücadele ettiler ve isyanları sona erdirdiler.
Bu olaylar, II. Murad dönemindeki önemli siyasi ve askeri gelişmeleri yansıtmaktadır. II. Murad'ın hükümeti döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nun sınırları genişlemiş ve iç isyanlarla mücadele edilmiştir.
Sırbistan'ın ilhakı ve bu dönemdeki diğer gelişmeler Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlar'daki genişlemesi ve Macaristan ile olan ilişkileri açısından önemlidir. İşte bu dönemdeki ana olaylar:
Sırbistan'ın Osmanlı İmparatorluğu'na Katılması: II. Murad döneminde, Sırp Despotu Stefan Lazareviç'in ölümü sonrasında, Sırbistan tahtı üzerinde Osmanlılar ile Macaristan arasında çekişme başladı. Yorgo Brankoviç, Macarlarla yapılan anlaşma sonucunda Sırp Despotu olarak tanındı, ancak bu anlaşma daha sonra yenilendi. II. Murad, Sırbistan'ın Osmanlı topraklarına katılmasını sağladı.
Anadolu ve Doğu Anadolu'daki Gelişmeler: II. Murad döneminde, Anadolu'da Karamanoğulları ile mücadele edildi. Karamanoğulları'nın eski Hamidoğulları topraklarını geri almasına izin verilmedi ve bu topraklar tekrar Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolü altına alındı.
Macaristan ile İlişkiler: Macaristan Kralı Sigismund, Osmanlılar aleyhine bir cephe oluşturmaya çalıştı, ancak ölümü üzerine Macaristan'da hanedan sorunları çıktı. Macar asilleri, Jagiellon Hanedanı'ndan III. Vladislav'ı Macaristan Kralı olarak seçtiler. Bu dönemde II. Murad, Balkanlar'da daha saldırgan bir tutum izlemeye başladı.
Sırbistan'ın İşgali: II. Murad, 1437'de Sırbistan'ı işgal etti ve Semendire'yi fethetti. Bu hamleyle Sırbistan'ı Osmanlı bir eyaleti haline getirdi. Aynı dönemde Üsküp Sancak Beyi Evrenosoğlu İshak Bey komutasındaki Osmanlı akıncıları Bosna Krallığı'na hücum etti ve bu bölgeyi haraca bağladı.
Macaristan Kralı I. Vladislav: Macarlar, I. Vladislav'ı Macaristan Kralı olarak seçtiler. Bu dönemde János Hunyadi, Erdel voyvodalığına atandı ve Balkanlar'da Osmanlılara karşı direnişe başladı. Semendire'yi geri aldı ve Osmanlı birliklerine karşı başarılı operasyonlar düzenledi.
Bu dönem, Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlar'daki genişlemesini ve Macaristan ile olan ilişkilerini şekillendiren önemli gelişmeleri içermektedir. II. Murad'ın yönetimi altında, imparatorluk sınırları genişlemiş ve Balkanlar'daki siyasi dinamiklerde değişiklikler yaşanmıştır.
Mora Seferi, İkinci Kosova Muharebesi ve ölümü
II. Murad'ın ikinci saltanatı dönemindeki olaylar ve sonrasındaki ölümü Osmanlı İmparatorluğu'nun iç ve dış politikalarının karmaşıklığını yansıtmaktadır. İşte bu dönemdeki önemli olaylar:
İç Çekişmeler: II. Murad'ın Manisa'ya çekildiği dönemde başkent Edirne'de Sadrazam Çandarlı Halil Paşa ile Şehabeddin ve Zağanos paşalar arasında çekişmeler vardı. Çandarlı Halil Paşa barış yanlısı bir politika izlerken, diğer paşalar daha saldırgan bir tutum istiyordu. Bu iç çekişmeler dönemin siyasi karmaşıklığını yansıtmaktadır.
Balkanlar'daki İsyalar: 1445 yılında János Hunyadi'nin Tuna Nehri üzerinden Osmanlı topraklarına akınları başladı. Aynı dönemde Eflak Voyvodası Vlad Drakul, Osmanlıların elinde bulunan Yergöğü kalesini kuşattı. Ayrıca saltanat davası süren şehzade Davut Çelebi de Dobruca'da isyan başlattı.
II. Murad'ın İkinci Tahta Geçişi: Bu dönemdeki iç karışıklıkların etkisiyle II. Murad, 1446 yılında tekrar tahta geçti. Manisa'dan Edirne'ye yavaşça ilerleyerek tahta döndü. Oğlu II. Mehmed'i Manisa'ya gönderdi.
Balkanlar'daki İsyanlar ve Seferler: II. Murad'ın ikinci saltanat döneminde Balkanlar'da yerel hanedanları boyun eğdirmeye çalıştı. Arnavutluk'ta İskender Bey ile mücadele etti. Ayrıca Eflak Voyvodası Vlad Drakul, Macaristan'ın etkisiyle isyan etti ve öldürüldü.
Mora Seferi: II. Murad, Mora Despotluğu'na karşı bir sefer düzenledi. Mora yarımadasının ana karadan ayıran Körent kıstak üzerinde bulunan Heksimillian Duvarı surlarını ateşli silahlar kullanarak yok etti. Bu, Osmanlıların gelecekte İstanbul Kuşatması'nda top kullanmalarına ilham veren bir olaydır.
Kosova Savaşı (1448): II. Murad'ın en önemli askeri girişimlerinden biri Kosova Savaşı'dır. Osmanlılar ile János Hunyadi liderliğindeki Macaristan ve müttefikleri arasındaki bu savaş, ateşli silahların ve taktiklerin önemini vurgulayan bir mücadeleydi. Osmanlılar, savaşı kazandılar ve Macar asillerinin birçoğu öldürüldü. Hunyadi esir alındı, ancak fidye ödeyerek serbest bırakıldı.
Son Dönem ve Ölüm: II. Murad, son yıllarında oğlu II. Mehmed ile birlikte Arnavutluk ve Eflak'a seferler düzenledi. Ancak, 1451'de Edirne'deki Tunca Nehri'nde felç geçirerek öldü. Cenazesi Bursa'ya gönderildi ve oğlu Alaaddin'in yanına gömüldü.
II. Murad'ın ikinci saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlar'daki hakimiyetini yeniden tesis etmeye yönelik mücadelelerle dolu bir dönem olarak bilinir. Aynı zamanda Kosova Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri başarılarından biri olarak kabul edilir.