Hüsrev Paşa Kütüphanesi Tarihi ve Hakkında Bilgi

 Hüsrev Paşa Kütüphanesi, II. Mahmud ve Abdülmecid dönemlerinde öne çıkan devlet adamlarından olan Hüsrev Paşa tarafından 1255 (1839) yılında Eyüp Bostan İskelesi'nde inşa ettirilmiştir. Bu bina, 1854 tarihinde kütüphane olarak faaliyete geçmiştir. Kütüphanenin vakfiyesi, 15 Şâban 1270 (13 Mayıs 1854) tarihinde düzenlenmiştir. Hüsrev Paşa, vakfiyede talebeler ve diğer kimseler için 1015 cilt kitap vakfettiğini ifade etmiştir. Ancak daha sonraki ilâvelerle kütüphanede 714'ü yazma, 445'i basma olmak üzere toplam 1159 kitap bulunduğu belirlenmiştir.

Vakfiyenin mühründe "Mine’l-kütübi’lletî vakafehâ abdü’l-fakīr ilâ keremi rabbihi’l-gafûr şeyhü’l-vüzerâ Mehmed Hüsrev Paşa encâhullâhü sübhânehû mimmâ yehâf 1271" ifadesi bulunmaktadır. Kitaplar 935 sıra numarasına kadar numaralanmıştır. 1914'te Sultanselim'deki Medresetü’l-mütehassısîn'e, 1918'de Süleymaniye Kütüphanesi'ne nakledilmiştir. Ancak 1924'te çıkarılan Tevhîd-i Tedrîsat Kanunu ile kütüphanelerin Maarif Vekâleti'ne devredilmesi sonucunda kitaplar tekrar Hüsrev Paşa Kütüphanesi'ne iade edilmiş, aynı yıl Eyüp Sultan Camii, Mihrişah Sultan, Beşir Ağa, Esmâhan (İsmihan) Sultan, Hasan Hüsnü Paşa kütüphaneleri de buraya bağlanmıştır.


Kütüphane, üç hâfız-ı kütüb tarafından yönetilmekte olup bu görevliler kitap verilmesi hizmetinin yanı sıra kitapların korunmasıyla da sorumludur. Ücretlendirme ise birinci hâfız-ı kütübe 500, ikinci hâfız-ı kütübe 200, üçüncü hâfız-ı kütübe 100 kuruş aylık olarak belirlenmiştir. Ancak bu ücretler dönemindeki standart ücretlerden daha yüksek olup özel bir düzenlemedir.

Kütüphane binası, Haliç'e yakın olması nedeniyle kitapların rutubetten etkilenmesine yol açmıştır. Bu durum, kitapların 1957 yılında tekrar Süleymaniye Kütüphanesi'ne nakledilmesine sebep olmuştur. Binanın uzun bir süre Eyüp İlçe Halk Kütüphanesi olarak kullanılmasının ardından 1985 yılında bakımsız ve harap bir duruma gelince terkedilmiştir. 1990 yılında kısmi bir tamirat yapılan bina, halen boş durumdadır, ve Kültür Bakanlığı tarafından herhangi bir hizmet sunmamaktadır.

Daha yeni Daha eski